We ontvangen net berichten van onze partner, Souleymane Coulibaly, met wie Mali-ka-di al 14 jaar samenwerkt, dat er vreselijke overstromingen zijn geweest in Mali, sinds 3 weken – ook in de 3 dorpen waar wij onze schooltjes hebben gebouwd. Het is normaal dat in september de 3 dorpen afgesneden zijn van de bewoonde wereld door de regenval, maar dit keer zijn de huisjes in de dorpen, die aan een rivier gelegen zijn, zelf slachtoffer geworden van deze zondvloed…. Eerst nu, begin oktober, begint het water te zakken en krijgt de buitenwereld weet van deze catastrofe!
Rampzalig: mensen die al bijna niets hadden – nu is hun huisje weggespoeld, de velden en de akkers overstroomd, geen drinkbaar water, geen beschutting, …. Stel je voor: kleine kinderen hebben honger en dorst maar moeten in de gietende regen net als hun moeder, grootmoeder en de hele familie op de vlucht voor het watergeweld – op zoek naar een droge plek om te kunnen overleven – maar die is er niet! Dat maakte dat mensen dagenlang in natte kleren bleven ronddolen – zo ze al niet verdronken waren – en dat vele mensen ziek werden ten gevolge van de ontbering met als gevolg longontstekingen, cholera, dysenterie en andere tropische ziektes! Kortom: er is plots een nood-situatie ontstaan, die om hulp schreeuwt…
Mali-ka-di doet er alles aan om ter plekke te helpen. Dankzij onze langdurige samenwerking (sinds 2010) kunnen we de hulp organiseren. Maar, MAAR, … we hebben jullie hulp brood nodig. En DRINGEND…. En die kan je overschrijven op onze rekening: BIC code: GEBABEBB – IBAN code: BE43 0016 2600 1401
Hoewel de hoofdstad Bamako maar ook Segou zwaar onder de overstromingen hebben geleden, is de FANGA school in Segou ontsnapt aan het watergeweld…. Maar deze school was dan ook op een degelijke fundering gebouwd (zie deze foto van eind augustus, precies voor het noodlot toesloeg).
Wat is er intussen gebeurd met de Fanga school in Segou? HEEL VEEL! De muren van de tweede verdieping zijn intussen opgetrokken – alleen het dak moet er nog op zodat de ruwbouw klaar is einde augustus. Dat dak wordt een houten constructie met daarop dakpannen – dus geen beton! Dat maakt dat de school kan beginnen met een extra verdieping, en die ruimte was ook broodnodig om alle leerlingen in de nieuwe klaslokalen voldoende ruimte te geven.
Intussen is het ook niet meer zo heet als in mei-juni (temperaturen van +45 waren schering en inslag! Gelukkig was het minder heet toen Souleymane naar België kwam op uitnodiging van de Universiteit van Antwerpen (afdelingLanguage Studies in a Multilingual and Multicultural World) om zijn visie uiteen te zetten op het onderwijs in Afrika, in het bijzonder zijn ervaringen met de Fanga-school in Segou! Kortom zijn bijdrage werd zeer gesmaakt door deze studenten van internationaal pluimage, die niet gewend waren zo’n verfrissende kijk op hun vakgebied te horen!
Zo werden contacten gelegd met diverse instituten in België, die deze kijk op onderwijs delen: niet in Vlaanderen, maar in Wallonië wordt dit najaar gestart met een tweede jaar van een heuse Fanga-school!
Intussen wordt in Segou alles in gereedheid gebracht voor het nieuwe schooljaar… Zoals af te lezen op deze affiche, kunnen nieuwe kandidaten zich aanmelden op voorwaarde dat zij 16 Euro inschrijvingsgeld betalen. Daar bovenop komt nog 180 Euro trimestergeld: dat bedrag lijkt zwaar voor Mali, maar is het niet omdat het niet alleen de kosten voor alle technisch materiaal, maar ook een bijdrage aan de dagelijkse maaltijd op school omvat! Zo gebeurt het dat leerkrachten van andere scholen hun kinderen ook naar de Fanga school sturen en niet naar de school waar zijzelf les geven!
De affiche van de Fanga-school met daarnaast de entree van de schoolpoort
Zo te zien komt alles tijdig klaaar voor de aanvang van het nieuwe schooljaar!
Nadat twee Ministers eind 2023 de FANGA-school bezocht hadden, kwam in januari 2024 een UNESCO-delegatie op bezoek in deze school in Segou! En zij kwamen met een bede voor Souleymane – of hij ook geen soortgelijke school in Bamako, de hoofdstad van Mali, zou willen opstarten – en ja hoor intussen heeft hij een contract getekend, dat hij in oktober 2024 met 2 klasjes van start gaat! Gelukkig betaalt de Malinese overheid deze school – zodat hij deze alleen moet ‘piloteren’ en er niet dagelijks moet bij zijn om alles te regelen…
Handboeken worden gecontroleerd
En Souleymane toont aan de delegatie hoe de leerlingen met deze olie-persen arachideolie bereiden na de jaarlijkse oogst van pinda’s of aardnoten.
En intussen is men van start gegaan – dankzij de ruime subsidie van de Provincie West-Vlaanderen – met de bouw van een 2de verdieping op de school. Maar geen gebouw zonder bouwstenen, en zeker in Mali waar het zeer heet wordt van maart tot oktober, heeft Souleymane er een erezaak van gemaakt om die ‘stenen’ stuk voor stuk handmatig te maken volgens zijn procédé! Het zijn dan ook bijzondere isolerende leemstenen, die niet op waterbasis gemaakt worden, maar op basis van een samengeperste mengeling van lateriet (lokale rode aarde), leem (voor de isolatie), en cement (voor de versteviging en de draagkracht). Belangrijk is dat deze specie in de juiste verhoudingen wordt gemengd en nadien geperst tot een aangepaste ‘leemsteen’. Voor deze verdieping alleen al dienden 6.000 ‘stenen’ vervaardigd!
Deze man mengt lateriet, leem en cement in de juiste verhouding om goed isolerende leemstenen te bekomen.
Eenmaal de juiste mengeling bekomen, wordt deze specie in een apparaat geperst, en de ’leemsteen’ is gevormd!
Eenmaal die klus geklaard, is het optrekken van de muren een kwestie van een fluitje van een cent!
Tezelfdertijd gaan de lessen onverminderd door – zowel praktijk- als gewone lessen, dus ook het kweken en planten van de nieuwe sla: die geniet voor het eerst van een weldoende warmte, maar gelukkig niet van de verschroeiende zonnestralen, dankzij de zonnepalen die het voorbije jaar op de nieuwe serres werden geplaatst – en die tegelijk zorgen voor de nodige energie voor een zuinige bevloeiing, die nu niet meer onmiddellijk verdampt!
Nieuwe aanplanting onder de serres
Nog geen sla, maar verse worteltjes voor het middagmaal
Tenslotte willen we je nog graag attenderen op de prestaties van de leerlingen van het 5de leerjaar – specialisatie textiel…. De drie eerste leerjaren zijn oriëntatie jaren, dus volgden deze leerlingen 2 intense jaren textiel als specialisatie: oordeel zelf!
Eerst kwam de Minister van Hervormingen langs en nu, een maand later, de Minister van Werk en Beroepsopleiding! Een militair konvooi begeleidde hen…
Begin november bezoek van de Minister van Hervormingen en eind december de vrouwelijke Minister van Werk en Beroepsopleiding, hier ontvangen door Souleymane, oprichter en bezieler van de Fanga-school
Voordien was Souleymane op het Ministerie uitgenodigd om ons FANGA-project voor te stellen en dat heeft hem blijkbaar geen windeieren opgeleverd, want enige tijd later kwamen de Ministers zelf kijken hoe het er in de Fanga-school in Ségou aan toe gaat! Blijkbaar waren zij zeer onder de indruk, want Souleymane werd uitgenodigd om onmiddellijk een ‘Handleiding voor toekomstige leerkrachten’ te schrijven, over zijn opvattingen over de aanpak van het basisonderwijs, gericht op de dagelijkse noden van het land. De koppeling van theoretische lessen aan praktische ervaringslessen komt neer op de uitbouw van 6 elkaar aanvullende richtingen zoals: tuinbouw, hout- en metaalbewerking, textiel- en aardewerk, en elektromechanica – en dit gedurende 16 leerjaren! Uitzonderlijk voor een Afrikaans moslimland is ook dat zowel meisjes als jongens dezelfde vakken krijgen… De morele code van de Fanga-school is geen vodje papier!
Dat alles klinkt als muziek in onze oren – niet dat deze erkenning een extra financiële armslag betekent op korte termijn, maar wel dat de school op termijn erkend wordt als een officiële modelschool en de kans bestaat dat dan de leerkrachten ook in verhouding betaald zullen worden.
De Minister in blinde bewondering voor het werk van de leerlingen ‘pottenbakken’!
Verder liggen intussen alle serres onder de zonnepanelen, die de jonge plantjes moeten beschermen tegen de verschroeiende zon. Onlangs werden deze panelen aangesloten op een elektrisch net, dat de plantjes daaronder moet irrigeren!
Tegelijk kan ook begonnen worden met de uitbreiding van de school: daarvoor ontving Mali-ka-di de royale steun van de Provincie West-Vlaanderen. Daarmee kan dit jaar een 2de verdieping met 4 klassen worden bijgebouwd! Nu zitten de 200 leerlingen te dicht op elkaar – in klassen van gemiddeld 40 leerlingen.
1ste leerjaar met 54 leerlingen, waarvan 19 meisjes, 2de leerjaar met 45 ll, waarvan 14 meisjes
3de leerjaar met 40 leerlingen waarvan 11 meisjes
4de jaar met 32 ll. waarvan 12 meisjes, 5de jaar met 24 ll. waarvan 7 meisjes
Met deze hoopvolle ontwikkelingen wenst het team van Mali-ka-di alle sympathisanten en donateurs van harte te danken. Aan iedereen een voorspoedig en productief 2024 gewenst!
Yildiz Palit, voorzitter Willie, Mimi, Michele en Laurens, bestuursleden
Net als België, gaan ook in Mali de kinderen weer naar school. Mali-ka-di zorgt ervoor dat heel wat van hen ook daadwerkelijk naar school kunnen. In een arm land als Mali is dat niet vanzelfsprekend.… En intussen is dat aantal opgelopen tot zo’n 1.000 tal! We staan er zelf versteld van wat jullie samen met ons en Souleymane realiseerden op een 10-tal jaren… We begonnen 12 jaar geleden in het afgelegen dorpje Fintiguila, waar we 6 klassen bouwden en waar 130 leerlingen dagelijks naar school kunnen. Daar zijn ondertussen de 300 leerlingen van Touena bijgekomen, en nog eens de 600 leerlingen van Bolitoumou, waar we hielpen met de aanleg van de groentetuinen zodat de vrouwen een meeropbrengst konden realiseren, en ze zelf hun schooltjes konden bouwen.
Tegelijk breidt ook de school in Segou uit: dit jaar gaan we van 140 naar 200 leerlingen! Om al deze 200 leerlingen elke dag een voedzame warme maaltijd te bezorgen, heeft Souleymane met de leerkrachten tijdens de vakantie grote serres gebouwd (gefinancierd door een paar Duitse organisaties). Serres, vraag je je af? Er is daar toch zon genoeg? Tja, te VEEL zon! In het droge seizoen (december tot juni) is het zo heet dat zelfs 3 maal/dag ‘gieten’ niet mogelijk is: het water verdampt op het moment dat het op de hete bodem valt. Daarom moet je de gewassen juist beschermen tegen de zon. En die serres doen dat.
Terzelfdertijd maken deze serres deel uit van de lessen tuinbouw: hierdoor dient ook geen extra geld aan eten te worden besteed terwijl de voeding krakend vers gegeten op de school zelf gegeten wordt – zij het verse boontjes, tomaten, courgettes of aubergines.
De serres worden niet alleen wit geschilderd, maar ook gedeeltelijk afgedekt met zonnepanelen (voor de irrigatie) en balen stro! Bovendien beslaan ze een oppervlakte van een voetbalveld groot en zijn ze tot 1,20m in beton verankerd. Dat alles maakt dat ze zo’n 25 jaar zouden moeten meegaan. Het kadert allemaal in een plan om te leren in eigen onderhoud te voorzien.
Bijgaande foto’s tonen hoe de serres worden gemonteerd en tegelijk stroom opleveren voor de irrigatie. En jullie zijn alweer heel hartelijk bedankt voor jullie niet-aflatende steun aan deze school in opbouw!
Geloof het of niet, er waait een frisse wind door mali-ka-di!
Naar het er uitziet, worden er deze zomer 4 nieuwe klassen bijgebouwd op de technische FANGA school in Segou. Dat betekent meer mogelijkheden om 60 leerlingen op te vangen. Maar omdat die klassen eerst kant-en-klaar zijn in de loop van volgend schooljaar – dus voor 2024-25, kunnen we ons rustig kunnen voorbereiden.
Op deze foto’s is de bouw van de eerste verdieping te zien, maar die werd in 2022 voltooid.
Dat betekent dat de leerlingen praktijk voldoende tijd hebben om de 60 houten lessenaars in elkaar te timmeren en te schilderen. Tegelijk zullen de leerlingen ‘lastechniek’ de metalen buizen onderaan (tegen de termieten) lassen en schilderen…
In Mali is het gelukkig niet zo koud! Het zou daar deze tijd van het jaar zo’n heerlijke 32-35° moeten zijn – zonder regen en dat tot juni 2023!
Maar daarom precies maakt de Fanga school in Segou nu zo’n extra 2 ha tuinbouwgrond aan. Die is intussen goed bemest, geïrrigeerd met een nagelnieuw besproeiingssysteem en ingezaaid! Daarom zou deze tuin voor voldoende voedsel moeten zorgen, ook in tijden van extreme droogte – maar daarover volgende keer meer als de eerste oogst wordt binnengehaald, over 3 maanden…
De grond ligt te wachten op bevloeiing en beplanting met aardappelen na de oogst van 50 zakken pinda’s!
Intussen zijn de meisjes (zie verder) ijverig aan het weven op zelfgemaakte weeftoestellen! Dat betekent eerst en vooral dat deze meisjes de kennis en de praktijk hebben opgedaan voor de bouw van hun weefgetouw! Die vaardigheid hebben ze geleerd in de lessen schrijnwerkerij en lastechnieken. Daarna is het weven kinderspel! En zo leert eenieder elk onderdeel van haar/zijn eigen getouw kennen nadat het met veel zwoegen is opgebouwd! Deze ‘proef-getouwen’ van beperkte omvang – met een breedte van 60 en 120 cm breedte – hebben toch een kettingdraad van 200m lengte (opgerold op de boom onder achteraan)! Deze meisjes hebben er één of enkele jaren praktijk opzitten. Maar daar blijft het niet bij, want het is de bedoeling dat ze in de loop van de volgende 2 jaar op een volwaardig weefgetouw van 2 meter breed, met 1.000m kettingdraad leren weven, dat ze dan ook weer in elkaar steken: het weven met een werpspoel volgt dan vanzelf.
Tevens leren ze vanaf volgend jaar fijne kettingdraden spinnen op ‘industriële’ spinmachines, die ze ook zelf zullen maken, zodat ze de volledige techniek – van katoenbloem tot volwaardig weefsel (met eventueel ‘couture’) onder de knie hebben! Nu wordt er nog gewerkt met industrieel gesponnen katoendraad.
Kortom, deze opleiding maakt van hen na 4 jaar volwaardige technisch geschoolde textielarbeiders. Hierna volgt er nog minstens 3 jaar, waarbij men het tot, hetzij zelfstandig textielingenieur hetzij textielontwerper kan brengen, benijdenswaardige beroepen in een land waar nauwelijks praktijkgerichte scholen bestaan. Dit alles kan niet anders dan als muziek in de oren klinken van alle Malinese vrouwen: zo wordt immers de toekomst verzekerd van al deze meisjes, die gestart zijn met niet meer dan een rugzakje vol knagende honger en kansloos analfabetisme – zonder uitzicht op ontwikkeling!
Het eerste filmpje toont hoe het kleine meisje met de vlechtjes met haar voetjes de ‘trappers’ om beurten omhoog en omlaag beweegt. Aan die trappers hangen de ‘schachten’ waar doorheen de ‘kettingdraden’ lopen. Die gaan daardoor ook om beurten omhoog en omlaag, waardoor er een ‘inslagruimte’ vrij komt. Hierdoor kan de ‘inslagdraad’, die op een ‘spoel’ zit, worden getrokken. Na elke ‘inslag’ trekt het meisje de ‘kam’ aan waardoor ze de ‘inslagen’ vast tegen de ‘kettingdraden’ aantrekt.
F. het meisje met de roze hoofddoek, staat reeds iets verder. Soms gebeurt het dat er ietsje hapert aan de op- en neergaande beweging van de kettingdraden. Mogelijk is één der draden gebroken, die ze dan snel even herstelt. Zij moet ervoor zorgen dat zo’n klein ongelukje zo goed als onzichtbaar blijft in het hele weefsel.
N. werkt al op een vrij breed getouw. Haar spoel is ook vrij solide en zij weeft snel. Hier zie je goed hoe de kettingdraad achteraan op een ‘boom’ is opgerold en hoe zij de kettingdraad langzaam maar zeker afrolt. Dat weven gaat de volgende jaren nog beter lukken, zeker wanneer zij op een super-breed getouw aan de slag kan met een ‘schietspoel’, waardoor ze de inslagdraad doorheen de kettingdraden ‘schiet’.
Op de zeedijk – in de Nieuwe Gaanderij (tussen de Venetiaanse en de Koninklijke Gaanderijen) loopt er een fototentoonstelling “Samen voor een rechtvaardige wereld”:
Dit initiatief gaat uit van “Oostende Mondiaal”, een koepelorganisatie van de stad, die 3de Wereldprojecten samenbrengt, en die tegelijk haar 25ste jarig bestaan viert. Omdat Mali-ka-di lid is van deze adviesgroep hangen wij ook tussen deze foto’s, gemaakt door de Oostendse fotografe Yel Ratajzak. Hiervoor poseerden we in de duinen tijdens de eerste en enige echte ‘photoshoot’ van ons leven: op de foto laten we een doek wapperen uit één der ateliers in Segou. Sinds we met gelijksoortige stoffen (bogolans) diverse expo’s organiseerden, hebben we er nog steeds flink wat in voorraad. Bovendien zijn ze TE KOOP! Over enkele jaren maken de leerlingen van de Fanga school ook zulke doeken, die niet zozeer uniek zijn door de manier waarop ze geweven zijn, als door de wijze waarop ze geverfd werden met boomschors, plantaardige gewassen of met modder uit de rivier….
(Je kan ons nog komen bekijken tot 17 januari 2023!)
Terwijl het in onze dorpen rustig is en het leven stilletjes zijn gang gaat, is dat minder het geval in de steden. Segou is één van de grote steden, die het Noorden verbinden met de hoofdstad in het Zuiden. Dat betekent dat bij het Noord-Zuid conflict Segou ook in de klappen deelt, zij het voorlopig alleen met vluchtelingen uit het Noorden. En omdat de weeskinderen uit het Noorden ook onze opvang verdienen, doet de Fanga school haar uiterste best om dat ook in de praktijk te brengen – dus met meer onderwijs, en met meer klassen, want de kwaliteit mag er niet onder lijden! Een hele otganisatie om dit doel te bewerkstelligen…
Zo zou het aantal leerlingen in de Fanga-school in Segou vanaf oktober met 2/3 toenemen! Daarvoor waren gedurende het voorbije jaar 3 nieuwe klassen op het vorige gelijkvloerse gebouw opgetrokken. Overigens moeten er dan ook meer monden gevoed worden… Dat kan enkel door de aanleg van een extra nieuwe moestuin, want de oude is te klein geworden. Daarom kocht de Duitse overheid hiervoor 2 ha op zo’n 5 minuten stappen van het huidige schoolgebouw. Ook Mali-ka-di doet daarvoor nu een flinke duit in het zakje met de financiering van een extra water druppelsysteem op zonne-energie. Daardoor kan de tuin het jaar rond voedsel leveren – ook in het droge seizoen, dat binnenkort begint.
Van dat alles profiteren voortaan zo’n 140 scholieren voor hun dagelijkse maaltijd , terwijl het vorig jaar nog om een 80 leerlingen ging. In de vorige nieuwsbrief was te zien hoe de kinderen hun examen ‘tuinbouw’ in de maïsplantage aflegden. Intussen werd diezelfde maïs geoogst en te drogen gelegd op het dak van de school (zie foto’s). Omdat de meeste kinderen het moeten doen met één maaltijd per dag, is een goede oogst ontzettend belangrijk. Deze rijke maïsoogst is dus meer dan noodzakelijk voor hun overleven – een godsgeschenk!
De maïskolven worden eerst gedroogd op het dak van de nieuwe klaslokalen (onder) voor ze gebruikt worden om ‘maïsbrood’ te bakken.
De maïskolven op het dak van de school.
De maïs aanplanting is ook een beveiliging tegen mogelijke hongersnood: veel Afrikaanse landen zijn voor hun graan-producten afhankelijk van Oekraïne, en het is niet zeker of de oorlog daar geen stokje voor zal steken. Dus goed gezien van onze partner, Souleymane.
De gevolgen van de Oorlog in Oekraïne laten zich niet alleen aan de benzinepomp voelen, maar ook in Afrika en vooral in Mali…
Was er sinds februari al een embargo ingesteld, op alle niet-humanitaire import (door ECOWAS of de Economische Unie van West-Afrikaanse landen), dan stevent het land nu af op een humanitaire catastrofe…. Benzine is sowieso schaars en peperduur geworden. Maar erger is het levensgrote probleem van grote dreigende voedseltekorten!
Gelukkig zijn er ook inventieve Malinezen! Zo is Souleymane voor het eerst begonnen met de aanplant van maïs op de velden van de school, maar ook in de dorpen Touena en Bolitoumou. Fintiguila trekt helemaal zijn plan, maar de twee eerder genoemde dorpen hebben nog weinig ervaring met hun gemeenschappelijke moestuinen. Dus, die worden extra begeleid met voortaan een maïsveld telkens op 1 ha, terwijl op de 2de ha aardappelen, sla, boontjes worden geteeld… Die maïs dient niet voor veevoeder, maar voor menselijke consumptie: maïsbrood zal in de toekomst tarwebrood moeten vervangen – terwijl ook kippen van de extra maïsafval kunnen leven. Want ook kippen waren niet meer te vinden op de markt omdat kippen goedkoper waren geworden dan brood, dat 5 x duurder was geworden! Deze schaarste levert dus ook extra kansen op, in die zin, dat ze de Malinezen dwingt op zoek te gaan naar oplossingen, die ze in eigen handen hebben (en dat ze hun inkomen niet meteen moeten laten afhangen van wat Allah voor hen in petto heeft!…).
En nu bewijzen de waterputten bij de 2 ha grote tuinen meer dan ooit hun nut – naast het pompsysteem op zonnepanelen nu de diesel voor een extra generator nagenoeg niet te betalen is. Waren deze tuinen met irrigatie niet tijdig klaar gekomen, dan zaten de dorpen nu in de penarie… Op bijgaand filmpje zie je hoe Souleymane tijdens een mondeling examen één van de leerlingen ondervraagt over de aanplant van maïs en aardappelen – maïs dat voorheen zo goed als ongekend was in Mali!