Naast de kippen en hanen, kalkoenen, hybride eenden, ezels, geiten en schapen, en natuurlijk de ontelbare hagedisjes en hagedissen, vliegen en muggen, hebben we hier ook nog met andere beesten te doen. Eén ervan is onze huisgenoot, de gekko, die echter heel schuchter is, en zich telkens achter de gordijnen verschuilt wanneer hij ons ziet. Maar we hebben hem graag, vooral omdat hij zich te goed doen aan alle soorten ongedierte in huis….
Maar het soort ongedierte van een week geleden willen we liever niet meer meemaken: sprinkhanen. We zijn gewend geraakt om deze plaag in een ver verleden en in een ver land te plaatsen, namelijk in het boek Exodus van het Oude Testament, waar het heet:
12 Toen zei de HEER tegen Mozes: ‘Strek je arm uit over Egypte, dan komen er sprinkhanen, die alle planten zullen opvreten die de hagel heeft overgelaten.’ 13 Mozes strekte zijn staf uit over Egypte, en toen liet de HEER die hele dag en die hele nacht een oostenwind over het land waaien. Toen de morgen aanbrak, had de wind de sprinkhanen aangevoerd. 14 In grote zwermen streken ze in heel Egypte neer. Nooit eerder was er zo’n sprinkhanenplaag geweest en nooit zal er meer zo’n plaag komen. 15 Overal zag de grond zwart van de sprinkhanen. Ze vraten alle planten en vruchten op die de hagel had overgelaten, zodat er nergens in Egypte aan bomen of planten nog iets groens te bekennen viel.
Toen ik van die beesten niet meer kon slapen, heb ik er wel tussen de 30 en de 40 naar de andere wereld geholpen. Eerst hadden we ook niet in de gaten hoe die binnen kwamen, maar volgens Monique is er een spleet onder de deur – sindsdien dekken we die ‘s avonds toe met een doek, en het probleem heeft zich niet meer herhaald. Je staat daar bij ons niet meer zo bij stil, of je denkt erbij alleen maar aan de sprinkhanenplaag die over het Egypte van de Out-Testamentische farao neerdaalt. Maar hier is dit nog een levend gevaar! Zelfs in 2004 daalden nog enkele miljarden sprinkhanen over Mali neer en aten het grootste deel van de oogst op, wat de veestapel decimeerde, maar vooral voor zware ondervoeding bij kinderen zorgde. Maar er is één voordeel van sprinkhanen: ze zijn zelf eetbaar – je moet er alleen van houden!
De BBC heeft een interessant filmpje over sprinkhanenzwermen:
Merkwaardig genoeg werd ik frequent ‘aangevallen’ door die sprinkhanen, en in de loop van de nacht voelde ik twee wondjes die – hoewel slechts enkele cm groot – behoorlijk pijn deden, dus moet er gif bij te pas gekomen zijn. Mimi heeft de morgen erna nog een stuk van het gif met een medisch zuignapje kunnen verwijderen, en sindsdien zijn de wondjes met leem aan het genezen.
beet op schouder
Beet op rug
Verder is er volgens Monique en Amadou een vrij groot insect dat ‘s avonds naar het licht vliegt en dan op de grond valt. In dat geval: METEEN dood trappen, want een steek ervan is zo dodelijk als die van een schorpioen (zeggen ze).
En dan kregen we vanmiddag bijna bezoek van een slang, zo’n kleine 40 cm lang, donderbruin, die het al tot op ons terras gebracht had. Toen ze mij hoorde komen, verdween ze meteen onder de pompoenbladeren. Wat later op de middag lag Mimi te dutten op een matje naast de stroom, toen een ander, wat kleiner slangetje van boven naar beneden gleed, en zich daarna richting rivier uit de voeten maakte…. Volgens Michael Obert in zijn (overigens heel interessant en mooi) boek Regenzauber. Auf dem Fluss der Götter zijn de meeste slangen in West-Afrika dodelijk giftig….
Je kunt hier dus van alles meemaken…. Dus ‘s avonds ook maar schoenen dragen, naast een lange broek en hemden met lange mouwen, ook al worden het dan aangenamer temperaturen….Next to the chickens and cocks, turkeys, hybrid ducks, donkeys, goats and sheep, and of course the innumerable small and large lizards, the flies and mosquitoes, we also have to do with other animals.
One is our house mate, the gecko, who is, however, very shy, and hides behind any tapestry as soon as he spots us. But we have a special liking for him, especially because he feasts on all the other little vermin that we are not so fond of.
Somewhat less pleasant was a small locust plague we had in the house a few days ago. We are inclined to associate locusts with biblical tales from the Old Testament, as in Exodus 10: 1-20, where it said:
‘So Moses and Aaron came in to Pharaoh and said to him, “Thus says the LORD God of the Hebrews: ‘How long will you refuse to humble yourself before Me? Let My people go, that they may serve Me. 4 Or else, if you refuse to let My people go, behold, tomorrow I will bring locusts into your territory. 5 And they shall cover the face of the earth, so that no one will be able to see the earth; and they shall eat the residue of what is left, which remains to you from the hail, and they shall eat every tree which grows up for you out of the field. 6 They shall fill your houses, the houses of all your servants, and the houses of all the Egyptians—which neither your fathers nor your fathers’ fathers have seen, since the day that they were on the earth to this day.’” And he turned and went out from Pharaoh.’
But such plagues are still not uncommon here. Still in 2004 there was a devastating plague of locusts that ate about everything there was to be eaten for man and animal. And since 80 {e9940e0c02f8d96d21e6f25569fda7b5198e19dfa9031a0585a9ae16fa7c9142} of the population is dependent on agricultural products, such swarms are really a matter of life or death. On Youtube you can find a vivid registration by the BBC of such swarms.
In any case, the house was suddenly full. And since any feeling for sleep was gone, I have killed between 30 and 40. At first we did not realize how they entered the apartment, but then Monique pointed out a space under the door by which they entered. We put a mat in between, since then no more locusts plagues in our living room!
One does not realize that such things may happen here and there, not in a distant past or a far-away land descending over the land of an Old-Testament farao in Egypt. But here such things are still alive – AND dangerous: even in 2004 some billions of locusts descended upon Mali and destroyed the larger part of the harvest, which also decimated the cattle and caused serious undernourishment of children everywhere in the country. The BBC has an interesting Youtube film about such locusts swarms in Africa:
There is ONE great advantage to locusts: they are edible themselves!! Only one has to have an appetite for them. But apparently, grilled they taste like crisps…
Strangely enough, I was regularly attacked by those locusts (or were they different insects?) and during the night I felt two small wounds, which – although but some few centimeters in diameter – caused considerable pain, so I guess there must have been some kind of poison involved. Mimi sucked out the poison with a medical appliance in the morning, and cured the wounds with clay.
Bite on back
bite on shoulder
There is also, according to Monique and Amadou a rather large insect, called ‘gosson’ in Bambara, some 5 centimeters large, flying into the light at night, and then falls to the ground. In that case: kill IMMEDIATELY! because a bite (or sting, or whatever) can be as fatal as the one by a scorpion (they say).
And this afternoon we had a visit of a snake, about 40 cm, dark brown earth colour, who had already made it to our terrace. But het intentions to visit us were rather meager, because when it heard me, it disappeared rapidly under the pumpkin leaves. Some time later that afternoon Mimi was having a catnap on a reed mat next to the river when another somewhat shorter, but therefore thicker snakelet slid from top to bottom, but then fortunately took the direction of the river. According to Michael Obert’s (interesting and also beautiful) book Regenzauber. Auf dem Niger ins Innere Afrikas (no English translation available yet, I’m afraid), most West-African snakes are deadly poisonous within minutes….
So you can experience all sorts of interesting things here…. Hence better wear shoes in the evening, next to trousers and long-sleeved shirts (especially against the malaria mosquitoes, that become active especially at dusk). Hard, because that is the time when temperatures are becoming somewhat more agreeable….
Vandaag (21 september) naar Mariam, de eigenares van het huis dat we van haar wilden huren, en waarop we zo’n 1.100 Euro voorschot hadden gegeven, wel op voorwaarde dat zij het huis in orde zou brengen: plavuizen in de woonkamer effenen, lekkend dak repareren, sterfput en toiletten in orde brengen. Nu, na 7 maanden, is er, behalve de plavuizen, niets van dat alles gebeurt. En ze redeneert nu dat ze het dat niet kan laten herstellen vanwege de voortdurende regens. Nee, tuurlijk, maar dat weet je hier in Mali, dat het in September regent. En tot juni heeft het niet geregend…
Afijn, we beklagen ons erover dat het huis niet in orde en bovendien al bewoond is door iemand anders. Nee, dat was niet zo, dat was maar haar beau-frère (of neveu, of cousin, of peti-frère,…) die daar een keertje was. Plus een heleboel andere ‘histoires inutiles’. Wij laten echter weten dat we niet meer in het huis geïnteresseerd zijn en omdat de afspraken niet zijn nagekomen, ons voorschot terug willen. Ah, geen probleem, zo gauw haar man terug uit Parijs is (over een week) wordt het geregeld. Weer een hoop verhalen, waar we niet meer naar luisteren. We maken het kort. Djiguibombo heeft hoegenaamd niets gezegd, maar zich braaf op de achtergrond gehouden.
Op de terugweg naar huis stoppen we aan de rivier waar vrouwen aarden kruiken verkopen. We willen er twee, van telkens zo’n 20 liter, en ze hebben er verschillende mooi beschilderde. (Een jongen vraagt of hij mijn fiets mag proberen, groot jolijt, vooral de bel!) Uiteindelijk kopen we er twee, voor de ongelooflijke prijs van 4000 CFA (6 Euro): misschien hebben vrouwen wel twee volle dagen aan zo’n ene kruik gewerkt. We spreken af: 5.000 CFA (7,5 Euro) inclusief het aan huis bezorgen. We dachten dat dat wel met een ezelskar zou gebeuren, maar nee hoor: 2 jongens op een brommer, en de achterste houdt in ieder arm zo’n kolossale vaas (ik schat wel 10 kg) over een afstand van 3 km. Wanneer we vertrekken (ik met de fiets) worden we jubelend uitgeleide gedaan!
De twee kruiken op de bromfiets
Onderweg maak ik een foutje dat verkeerd had kunnen aflopen: de straat naar het ‘rond punt’ (zoals iedereen dat hier noemt) verandert plots in een éénrichtingsstraat: je moet dan even naar rechts en via een parallelle weg naar het rond punt. Maar door mijn aandacht zo op die kruiken te hebben, vergat ik die afslag en reed dus vanuit de éénrichtingsstraat het ronde punt op, waar steeds politie staat (en maar goed ook!) Dus: teken: aan de kant! Oei oei, de politie-agent gaat in de houding staan en salueert naar zijn pet: Of ik dat niet gezien had? Ik besefte meteen wat ik fout had gedaan, dus nederig toegegeven, boetekleed aangetrokken, excuses aangeboden, kon er niet aan doen, zou niet meer gebeuren. Maar … en dan kwam er een Frans woord dat ik niet begreep maar dat klonk alsof he een overtrading betrof die met de galeien bestraft werd…. Tja, maar ik heb helemaal geen geld bij me, zei ik (wat ook zo was). En ik ben er zeker van: als ik dat niet had gezegd, had ik een aardig sommetje mogen betalen, inclusief een en ander voor het levensonderhoud van het gezien van de agent. (Politiemensen worden hier zo weinig betaald, zoals iedereen trouwens, dat ze daar onmogelijk een gezin van kunnen onderhouden, vandaar dat ze af en toe wel moeten voor eigen rekening werken….) Ik ben de dans wel goed ontsprongen.
De kruiken werden keurig afgeleverd!Today (21 September) we went to see MariaM, the propietor of the house we had rented from her from Septemer through February, and to which we had paid her an advance of some 1,100 Euro, all on condition that she would see to it that the house would be in order on arrival: tiles in the living room, leaking roof repaired, functioning toilets. After 7 months, nothing has changed (except the tiles). And she tells us she can’t have the roof repaired now because of the heavy rains. Yes, but it did not rain 7 months ago…
Then we complain that the house is already taken by someone else. Oh no, that’s just her cousin (or little brother, or…) who sometime spends the night there. Then we listen to a list of other useless stories, and tell her we have lost confidence and are no longer interested in the house, and since she has breached the contract, we want our advance back. Oh, no problem at all: as soon as her husband comes back from Paris in a week’s time, she will setlle the bill. Then another series of stories, which we hardly listen to. We will see what she will do rather than what she says. During all the conversation, Djiguibombo has remained fully in the background – which was good.
On our way back we stop at a place near the river where women sell earthenware. We wish to purchase two large jugs, and they have several 20-liter ones, with fine paintings on them. (A young man asks if he can try my bicycle: great joy, especially because of the bell!…) Finally we make up our choice, for 4,000 CFA (6 Euro); hard to believe. Maybe a woman has worked two full days at one jug, and she earns almost nothing…. We make a deal to have the jugs delivered at home for 5,000 CFA (7,5 Euro). We had expected they would bring them on a donkey cart, but no, they are quite modern: on the motor-bike: the young man in the back seat holds one of the 20 liter, 10 kg jugs in each of his arms, over a distance of 3 km. Incredible how strong people are here.
De twee kruiken op de bromfiets
On the way back I make a small mistake: the street leading to the roundabout changes somewhere near the end into a one way street. So one has to turn right and take a parallel road to the roundabout. Because of my attention to the boys with the jugs on the motorbike, however, I had overlooked this, and so I approach the roundabout from a one-way street! Oh dear: and there is always police there (for good reasons!) So a sign to put myself at the side of the road. Oh boy, the policeman takes on an official attitude, salutes, and asks me whether I do not know that… I immediately was conscious of my mistake, so agreed, confessed, yes I knew but was absent-minded, it would not happen again… But then the policeman uttered a French word I did not know, but which sounded as if I would be sent to the galleys… Yes, but I did not have a single cent on me, I said (which was true).
I am sure that if I hadn’t said so, I would have had to pay a nice sum of money, inclusive some nice part of it for the policeman himself. Partly understandably: policement are paid such low wages here (well, in fact that goes for everyone in Mali) that is is merely impossible to feed a family on it. So they are forced to work for their own from time to time…. A friend of mine was once stopped in his car by a policemen: had he not seen the STOP sign? No, my friend said, where is it? So the police officer takes him a a post fifty meters back – but without a STOP sign. Well? my friend said? Well, there used to be a STOP sign here, was the jolly answer…. So I had a good piece of luck this time!
And by the way, the jugs were delivered safe and sound!
Het is zondag. Vannacht heeft het behoorlijk gestormd en geregend. Het Nederlandse paar dat in een tentje op het terras sliep, is weliswaar niet nat geworden, maar het was wel heftig voor ze. Wanneer ik hen om 7 u een kopje thee breng, is het al druk op de rivier en de eerste volle prauwen met zand komen aangevaren. Aan de oever is het een drukte van jewelste. ‘Zondag’ betekent hier niet rustdag voor iedereen….
Om half tien pikt Alphonse ons op met een geleende auto: de versnellingbak kreunt alsof hij op sterven na dood is. Eerst toont Alphonse ons met enige trots zijn school, die nog gedeeltelijk in de steigers staat. Ze heet ERICA (Ecole Régionale – Industrie -Commerce – Administration). De beneden- en de eerste verdieping tellen telkens 3 klaslokalen voor telkens een 50-tal leerlingen. De bijhorende toiletten komen eraan. De tweede verdieping is gereserveerd voor de ‘licences’ en zal deel uitmaken van de nieuwe universiteit van Ségou, de afdeling finances et comptabilité.
Op de opmerking dat op 3 oktober het schooljaar herbegint, reageert Alphonse gelaten, zo van ‘komt-allemaal-in-orde’. Mocht het nodig zijn, zou hij er zelfs over een paar uur les kunnen geven, zegt hij – ook omdat hij ALLES in zijn hoofd heeft (sic)… Dat lijkt overdreven, maar iets is er wel van aan: als je een boodschappenlijstje bij je hebt, lacht men zich kreupel – ofwel weet je het ofwel weet je het niet, maar in geen geval schrijf je het op!
Alphonse wil ten allen koste vermijden dat deze school het model van het franstalig ‘baccalauréat’ overneemt: daaraan heeft Mali geen behoefte, wel aan geschoolde vaklui, die een kraan kunnen repareren. (De voorbije week zijn hier in huis drie nieuwe kranen geplaatst waarbij de hoofdkraan er achterste voren was opgezet!)
Na de school volgt een bezoek bij Alphonse thuis. We worden ontvangen door Oumou, zijn echtgenote, die voor de douane werkt. Dochter Maimouna van 8 serveert ´Lipton´thee met limoentjes, dochter Fatimata van 11 houdt zich wat afzijdig. Het geurt lekker naar wierook, en natuurlijk staat de televisie aan – Franse zenders naast Africable, dat eveneens vanuit Parijs opereert, maar wat je voorgeschoteld krijgt (via satelliet) is een even banale soap als in Europa of Amerika, zij het dat het nu om zwarte acteurs gaat. Voor de mensen hier zijn deze soaps nog een afspiegeling van een droomwereld, die ze zelf nastreven – van Euopeanen kan je dat moeilijk zeggen. Er wordt wat gekeuveld: Oumou is nu wel thuis maar ze draait shiften van telkens 24 uur en dit telkens op een andere douanepost – die staan op elke invalsweg van de stad op zo´n 12 km buiten het stadscentrum. Vermoedlijk heeft ze deze job gekregen omdat ze eerst als vrijwilliger voor de administratie heeft gewerkt.
La Sociabilité
Alphonse heeft voor ons een ontmoeting met de burgemeester van Ségou geregeld, maar in de buurt van het gemeentehuis blokkeren honderden mensen en dozijnen auto’s de weg. Iedereen is op z’n paasbest: het is zondag en dus wordt er getrouwd! Er is op het eerste gezicht geen doorkomen aan. Ik kan me al voorstellen tot wat voor getoeter, gescheld en verkeersagressie dit bij ons zou leiden. Maar zelfs in de hitte hier blijft alles ontspannen: géén agressie! Andermaal kom je onder de indruk van de manier waarop in Mali dit soort verkeersproblemen wordt opgelost. Er wordt wel eens kwaad naar elkaar gekeken, maar uiteindelijk worden er grappen gemaakt, iedereen schuift een beetje op, iedereen helpt, niemand maakt zich kwaad, ook al valt er hier en daar een spottend woord. Binnen enkele minuten zijn we er doorheen, en er worden handen geschud, ‘pas de problèmes!’ Als Alphonse ons – zonder burgemeester gezien te hebben – thuis afzet, zegt hij: “Même si on est méchant, il y a toujours la sociabilité.” Hmmm … kunnen we misschien in het Westen nog iets van leren.
Woensdag 7 september om 17.40 uit Brussel naar Casablanca vertrokken, vandaar verder naar Bamako gevlogen, waar om 01.00 u. aangekomen. Daar opgewacht door Boubakar, de chauffeur van Ann van Malder. Daar enkele uurtjes geslapen, en dan de stad in voor de verlenging van ons visum met 6 maanden, liep van een leien dakje dank zij enige hulp. Maar dan moest nog een rol dakfolie mee voor het gewelf van ons schooltje (geen regen doorlatend, maar wel ademend). Dat was een klus van een uur (een record!) en honderd Euro. Je krijgt goederen kado, maar je betaalt ze dubbel en dik bij de import – eerst voor het ophalen en daarna voor het inklaren bij de douane, die het geld in eigen zak steekt, maar waar je niet omheen kunt. Dus we hebben weer een les geleerd, volgende keer hopen we een andere manier te vinden om ons materiaal hier te krijgen.
Europeanen hebben wilskracht!
De volgende nacht word ik wakker van de pijn – ik herinner me dat ik bij het inpakken een rib gekneusd heb op een scherpe hoek van een metalen koffer, maar toen was dat niet zo pijnlijk. Nu lijkt de pijn alleen maar toe te nemen en kan ik nauwelijks ademen. Dus in de ochtend Europ Assistance gebeld, die uitmuntend medisch advies verstrekt, nl. gewoon pijnstillers nemen, en verder is er geen gevaar. Toch voor alle zekerheid contact opgenomen met Dr. Pierre Touré van de Clinique Pasteur, die ons binnen het uur ontvangt, een röntgenfoto maakt en mijn longen onderzoekt. Niets aan de hand! Hijzelf gaat lachend en troostend rond van patiënt naar patiënt, als een wandelende Sinterklaas, die alles onder controle heeft.
We praatten nog wat over de kunstwerken aan de muur in zijn kabinet. Eén ervan was geschilderd door een jonge Franse vrouw die in Mali ontwikkelingswerk deed: ze was achteruit met een vrachtwagen met hulpgoederen, in een ravijn gereden …. Haar nek was gebroken, Dr. Touré heeft haar nog geopereerd, maar ze blijft volledig verlamd. Het schilderij had ze met haar mond geschilderd en hem als dank voor de operatie toegestuurd. (Over mondschilderen, zie http://en.wikipedia.org/wiki/Association_of_Mouth_and_Foot_Painting_Artists_of_the_World) Waarop de arts zei: “Vous, les Européens, vous avez la volonté.” (Europeanen hebben wilskracht). Ervaring had hem geleerd dat jonge Afrikanen die hetzelfde was overkomen en die hij ook geopereerd had, na enkele weken gewoon dood waren, omdat ze weigerden een dergelijk lot te ondergaan…. Om te onthouden: la volonté! Maar hoe breng je mensen wilskracht bij???
Terug naar Segou!
1 taxi volstaat niet voor onze 130 kg baggage, dus in konvooi met 2 taxis naar de bushalte van Somatra. We zitten achter de chauffeur en maken kennis met Alphonse, een Malinese leraar die 4 jaar in een lyceum in Reims les heeft gegeven, maar nu Frankrijk verlaat omwille van het toenemend racisme. Terug in Segou wil hij zich toeleggen op de vertaling in het Bambara van aangepaste boeken voor technische vakken die in een nieuw lyceum worden gegeven. Ook zijn Engels wil hij verbeteren. Dat willen ook de twee laatstejaars-vroedvrouwen, Zeinab en Aminata, op de bank achter ons. De inschrijvingen voor mijn cursus Engels lopen vlot!
Prachtig groen landschap onderweg – het stortregent zelfs! We stoppen voor het gebed in Fana, het geboortedorp van Alphonse, en rijden verder door Konobugu, waar Jochem zijn PLAN kind heeft. In het donker rijden we Segou binnen. Een jonge taxichauffeur bestaat het om al onze bagage op en in zijn taxi naar Monique te vervoeren, die ons verwelkomt met pompoensoep van eigen kweek. We hebben geluk dat de naburige woning – het huis dat we gehuurd hebben – niet in orde is, en dat zij zelf geen toeristen heeft, zodat we onze intrek kunnen nemen in een prachtig appartement bij haar… We voelen ons meteen thuis!Schmiergeld
Am Mittwoch den 7. September sind wir um 17.40 Uhr von Brüssel nach Casablanca aufgebrochen, dann weiter nach Bamako geflogen, wo wir um 1 Uhr morgens eintrafen. Boubakar, der Chauffeur von Ann van Malder (von Tounga Tours) erwartete uns schon. Nach ein paar Stunden Schlaf sind wir in die Stadt, um die Verlängerung unsres Visums für ein halbes Jahr zu organisieren. Dank der Hilfe von Freunden ging das reibungslos. Dann musste aber noch eine Rolle Dachbedeckung aus einer speziellen Membran (die keinen Regen durchlässt, aber doch luftdurchlässig ist) für das Gewölbe unserer Schule vom Cargo der Air France abgeholt werden. Das war eine Situation ein bisschen wie bei Kafka. Es dauerte über eine Stunde und kostete mehr als 100 Euro Gebühren. Da bringt man Hilfsgüter, und dann muss man noch draufzahlen – wobei so gut wie sicher ist, dass das Geld in den Taschen der (sonst schon einigermaßen gut bezahlten) Beamten verschwinde. Wir haben wieder etwas gelernt… . Nächstes Mal müssen wir eine billigere Methode finden, um die Güter nach Mali zu schaffen.
Europäer haben Willenskraft!
In der kommenden Nacht wachte ich vor Schmerz auf – ich erinnere mich, dass ich mir beim Packen zwei Tage zuvor an einem scharfen Ecke eines Metallkoffers eine Rippe verletzt habe. Das tat nicht besonders weh, aber jetzt nahm der Schmerz doch zu, so dass ich sogar in Atembeschwerden bekam. Also in der Früh Europe Assistance angerufen, die sehr effizient unverzüglich zurückriefen und mit einem medizinischen Rat weiterhalfen: Ich sollte einfach Schmerzmittel schlucken, das müsse völlig ungefährlich sein. Sicherheitshalber doch einen Termin mit Dr. Pierre Touré von der Clinique Pasteur (aus Senegal) verabredet, der uns innerhalb einer Stunde empfing, ein Röntgenbild machte und meine Lungen untersuchte. Alles in Ordnung!! Er läuft lachend und tröstend durch die Klinik, wie ein wandernder Santa Claus, der alles unter Kontrolle hat.
Wir reden noch über die Kunstwerke an der Wand seines Sprechzimmers. Ein Gemälde ist von einer jungen Französin, die in Mali Entwicklungshilfe leistete. Sie war rückwärts mit einem LKW voller Hilfsgüter in eine Schlucht gefahre und hatte sich dabei die Wirbelsäule verletzt. Dr. Touré hat sie operiert, aber sie wird ihr ganzes Leben gelähmt bleiben. Das Bild hat sie mit dem Pinsel im Mund gemalt und es ihm als Dank für die OP zugeschickt. “Vous, les Européens, vous avez la volonté”, sagte der Arzt (Europäer haben Willenskraft). Seiner Erfahrung nach sterben junge Afrikaner nach ähnlichen Operationen schon nach einigen Wochen, weil sie mit einem solchen Schicksal im Gegensatz zu uns Europäern nicht weiterleben wollten.
Zurück nach Segou!
In einem Taxi allein bekommen wir unser Gepäck von 130 kg nicht unter, also im Konvoi von 2 Taxis zur Bushaltestelle von Somatra, von wo unser Bus abfährt. Wir setzten uns hinter den Fahrer und machen die Bekanntschaft mit Alphonse, einem Lehrer der 4 Jahre in Frankreich unterrichtete, aber das Land jetzt wegen des zunehmenden Rassismus verlassen hat. Nun will er sich für die Übersetzung von Lehrbüchern zu praxisbezogenen Fächern in Bambara, an einem neuen Gymnasium in Segou, einsetzen. Auch sein Englisch möchte er gerne verbessern. Das wollen auch zwei Studentinnen, Zeinab und Aminata, die im letzten Jahr ihrer Hebammenausbildung sind. Der Englischkurs wird hier wohl ein Erfolg werden!
Wir fahren durch sehr grüne Landschaften. Unbekannt für uns, die wir bislang nur die Trockenzeit kennen. Starke Regengüsse unterwegs, die Abkühlung bringen. Zum obligatorischen Gebet halten wir im Dorf Fana, wo Alphonse geboren wurde – und vom Bus aus sehen wir auch kurz seine Frau, die hier arbeitet. Weiter geht es durch Konobugu, wo unser junger Freund Jochem (11 Jahre) sein finanzielles Adoptiv-Plan-Kind wohnt. Es ist schon dunkel als wir in Segou ankommen. Ein junger Taxifahrer schafft es, uns beide + 130 kg Gepäck in seinem kleinen Auto zu unserer Freundin Monique zu fahren. Dort bereitet man uns ein Willkommen mit Kürbissuppe und selbstgemachtem Gemüse aus ihrem Garten.
In gewisser Hinsicht ist es gut, dass das Haus nebenan, das wir eigentlich gemietet hatten, nicht fertig ist, und dass Monique (die für das Reisebüro Papillonreisen tätig ist) keine Gäste hat, so dass wir bei ihr in eine wunderbare Wohnung einziehen können. Hier fühlen wir uns gleich zuhause!
Wat is Mali-ka-di?Blog1What is mali ka di?Was ist Mali ka di?
Today (27 September) there was another course ‘Formation Professionelle’, and this time I (Willie) went along. And I must say much of my initial criticism evaporated. The group consists of some 12 men and 5 women – no gender difference apparent, albeit that the women take more catnaps (but then they presumably must work much harder….) The atmosphere was quite positive: people listened, took notes, asked questions, were concentrated on the materials, and … there was no chatting in between. I have seen things much less serious in the Old World. The teacher is rather young and slim, not at all the type of bully who normally has the say here. He is calm and emanates professionalism – walks calmly between the rows of chairs. And then there is group work with a clear assignments. The level is pretty low, which is what you would expect here: what do you want in a country where learning is not something that is considered important. So I was quite impressed by the seriousness and to see that brains were being made to use.
During lunch time quite good couscous and friendly contacts with other participants. I had the impression that they all went home enriched and were looking forward to the next session. How little it might have changed in the heads of participants, it was something. And Mali has to start with such ‘something’.
The course was taught this time in the Centre d’Artisanat (handicraft centre), a very large building meant for exhibition rooms and work studios for artists. But who will come and buy the exhibits if the tourist aren’t coming?
Some of the lecture rooms look perfect for our English courses, but Souleymane cut me short immediately: we will never get those rooms, because they are marked only for handicraft activities. Even if they are empty and not in use, no way: flexibility is something still to be desired….
Incicentally, I don’t hear anything any more about the English courses…. We would also try to canvass a (preferably female) translator Bambara – French over the local radio, but no result so far – pity, because we could organize games with the children in the street…. Patience, patience….
Last Tuesday Mimi attended a course for professionals of diverse backgrounds– which provides the participants with the possibility to form small vocational centres.
Souleymane told us of the initiative and that he had already followed the greater part of the course. Now the second part starts on Monday and Tuesday. The money for this course comes from a Mali-Luxemburg organization which paid 13,5 million Euros for it, and the Malian government put another 3 million Euro on top of it. Thus hundreds of such courses are now taught all over the country. In order to motivate professionals to take part they are paid a daily wage (which is understandable because they would otherwise lose a day’s income), plus a free lunch and drinks (some 9 Euro per participant). Finally, to increase motivation even further, participants are given some extra money. Or quickly funds evaporate here.
The question is, however, what is learned in such courses: they are held in French, though most people speak (or understand) Bambara. The teacher does not ‘teach’, but lets someone from the audience read aloud part of the syllabus. Given the level of reading proficiency, one may imagine that this is not the most efficient instructional method. In the best of all worlds, the teacher changes some of the wordings that have been read aloud. Afterwards, questions are to be answered. Those questions are cleverly formulated, so that one has to really think hard what the question would really be…. But once one has grasped it, all answers are to be found literally in the text of the booklet used for the course. The teacher then writes the correct answer on the blackboard, and everyone copies them.
How far we are here from what ‘learning’ means to us in Europe…. But the hope is that in this way the terrible shortage of technical and vocational schools will be alleviated. And that problem is really gigantic: each year some 100,000 children are born in Mali – who will be able to build sufficient schools for them; let alone provide them with chairs and tables, with blackboards and chalk, with writing pads and pens, and … to pay the teachers??? So this course is a last-minute attempt to tackle these enormous problems by raising the number of professional trainers. But where it will end, nobody knows.
It is Sunday. There was quite a fierce rainstorm last night. The Dutch couple who camped on the terrace, did not get wet, but they did not sleep very well… When I bring them a cup of tea at 7 a.m. the river is already bustling and the first barges with sand are already arriving. At the embankment it is as busy as ever. ‘Sunday’ is not a leisure day for everyone here.
At 9.30 am Alphonse picks us up in the borrowed car: the gear box groans like a half-dead donkey. First Alphonse shows us, not without pride, the school he has built (with the help of his uncle). Parts of it are still under construction, but at an advanced stage. In front the name ERICA (Ecole Régionale – Industrie -Commerce – Administration) is written. The ground floor and the first floor each have 3 classrooms for about 50 pupils. Toilets are being built at this very moment. The second floor is reserved for the ‘licences’ and will be part of the new university of Segou, department of finance and accountancy.
To the remark that courses will resume on 3 October, Alphonse reacts laconically – everything will be in order. If necessary he could start teaching right now, because he has everything ready ‘in his head’. That may sound somewhat exaggerated, but a shopping list evokes hilarious reactions here: either you know what you want to buy or you don’t, but certainly you will not write it down – oral culture deep-down!
Alphonse wants to avoid at all cost that his school will be modeled after French lycées with their ‘baccalauréat’, because that only produces unemployment, and Mali has no need for that. Rather it requires a skilled work force who can, for instance, repair a leaking tap in the kitchen. (Last week three taps were repaired here in the house, one of them in reverse, so that water spouted out: 1 cubic metre water lost – whereby the maximum is 3 cubic metres of water per month!)
After school Alphonse takes us to his home, where his wife, Oumou, who works for customs, hospitaly receives us. Daughter Maimouna of 8 serves Lipton tea with lemons, daughter Fatimata of 11 keeps rather aloof. It smells of incense in the house and of course the television is on – French stations, next to Africable operating also from Paris, but what is shown is just as banal as the soaps in Europe and America, except that the actors are black-skinned. I can imagine that for people here there is some charm and some interest in these exotic dream worlds. But why people in the West would waste their time on such idiocy remains a mystery to me….
We chat a bit: Oumou is now at home but works in shifts of 24 hours each, and each time at a different post: these are situated at some 12 km of each penetrating street into a town. (One wonders what there is to do with customs at this large scale in a country like Mali?…) Presumably she got the job because she did a good deal of volunteer work for the administration.
La Sociabilité
Alphonse had arranged a meeting for us with the mayor, but in the immediate neighbourhood of the Mairie (Town Hall) dozens of cars and hundreds of people block all roads: it is Sunday so a day of marriage. Everyone is in his/her very best clothes; but no way to get through with the car. Just imagine what hooting, insults and even aggression this would cause in Europe. But even in this seething heat nothing of the kind happens: everyone remains relaxed, but is also helpful. True, there are some nasty looks and some sarcastic words, but in the end it is jokes that form the bulk of remarks, everyone makes a little space, nobody gets worked up. And after a few minutes we are through what looked like a nightmare traffic jam. Hands are shaken, ‘pas de problèmes!’ When Alphonse brings us back home – of course without having seen the mayor! Lol – he says, before we leave the car: This is Mali! “Même si on est méchant, il y a toujours la sociabilité.” (Even if one is full of malicious intent, one can still be sociable.”) Hmmm … perhaps we can still learn a few things from that in the West.
The Niger-river is considerably broader than the last time we were here (during the dry season); I guess some 2 km wide now. And the canoes that glide over it are truly majestic and of an aesthetic beauty hard to imagine. They bring back to mind Paul van Ostaijen’s poem:
Mélopée – Paul van Ostaijen
Under the moon the long river slides
Over the long river the moon sleepily slides
Under the moon on the long river the canoe slides to sea
Past the high reed
past the low pasture
slides the canoe to sea
slides with the sliding moon the canoe to sea
So to sea they are companions the canoe the moon and the man
Why do the two the moon and the man meekly slide to sea
Wednesday, 7 September at 17.40 from Brussels to Casablanca, then further on to Bamako after a few hours, where arrival at 01.00 a.m. Boubakar, Ann’s driver, is waiting for us, but the whole airport seems to be aware that a role of roof covering arrived yesterday with Air France cargo – and they ALL want to help us to recover it. Slept a few hours at Tounga Tours, and then off to Bamako administrative centre for the extension of our visa for 6 months. Was a piece of cake, since Amina’s mother helped us out.
Then off to Air France cargo. Although a gift and although meant to help the children of Fintigila, it cost us a few hundred Euros (and a couple of hours) that partly disappear in the pockets of civil servants, who have not the worst of incomes…. So we learnt another lesson: next time we will have to devise another means to get the help goods here.
Europeans have will-power!
The following night I wake up with serious pain. I now remember that during packing the help goods in Antwerp, while bending over a metal case, I hurt a rib at a sharp corner, but it did not feel that painful. And in any case, such pain dissipates slowly. But the pain seems to drastically increase and I gasp for breath. So called Europ Assistance, who did a wonderful job over the phone. Nevertheless, to be on the safe side, we went to see Dr. Pierre Touré of the Clinique Pasteur, who received us within an hour, took a X-rayof my lungs, listened to the lungs carefully, and declared me as healthy as could be. He walks around the clinique, going from patient to patient comforting like a Santa Claus who has everything under control.
We talk about some of the art works on the walls of his cabinet; one of them, painted by a young French woman who did developing work in Mali. She reversed a truck with relief supplies, not realizing she was pulling back into a gorge…. and (literally) broke her neck. Dr. Touré operated on her, but she remained paralyzed completely for the rest of her life. The painting she had sent him she had painted with her mouth as thanks for his help and support. Whereupon Dr. Touré told us: “Ah, vous, les Européens, vous avez la volonté.” (Europeans have will-power!)
His experience as a physician had told him that young African men in the same situation (which he had also operated on) usually were dead after a few weeks – they simply refused to accept such a fate. To remember: la volonté, sheer willpower. Only: how do you instruct someone to exert willpower???
Back to Segou!
1 taxi does not suffice for our 130 kg luggage, so in a convoy of 2 taxis to the bus stop of Somatra. We nest ourselves behind the driver, and make the acquaintance of Alphonse, a Malian teacher who taught in a lycée in Reims in France for four years, but has now left France because of the increasing racism. Back in Segou he wishes to focus on the translation into Bambara of relevant books for technical subjects to be taught in a new school he is building. He also wants to improve his English, because Mali has to get out of the grip of the French, he believes. Also two students of midwifery in their final year of studies, Zeinab and Aminata, sitting on the seats behind us, want to take part in the English course. My course is going to be full!…
Beautifully green landscapes – how different from the brownish colour in the dry season! We even get some torrential rains! We make a stop in Fana, Alphonse’s birth village (but mainly to pray); see his wife in a flash; eat a corncob – and perhaps that was a serious mistake…. We drive through Konobugu, where our young friend Jochem (11) finances his PLAN child on one of these financial adoption schemes. We enter Segou in the dark. A young taxidriver manages to get ALL our luggage and us included into his old and derelict car and takes us to Monique, who welcomes us with homemade pumpkin soup. In a sense we are lucky that the house next door, which we had intended to rent, is not in order, and that Monique doesn’t have tourist visitors, so that we can take up residence with her (in her most spacious and most beautiful apartment). We immediately feel at home, both with her and in Segou. It’s like coming home.
Mali-ka-di (for an explanation of the name, click here) is a foundation after Belgian law, seated in Antwerp, with the aim of promoting
the self-fulfilment and self-realization of Mali’s inhabitants in creative and social respects.
The foundation originated in a private initiative of two people who are all too conscious how lucky they are to have been born in a part of the world where they have not had to fight for survival, but could successfully actualize their own self. They founded Mali-ka-di to develop projects of self-help in Mali, one of the poorest countries in the world. Mali is poor, but it possesses a consummate cultural tradition that is in many places forgotten or in danger of being forgotten. But Mali possesses first and foremost warm hearted, inquisitive and interested people who are, however, through their fatal economic situation excluded from participation in the international world. We aspire to stimulate Malian people to appropriate their feeling of self-worth in creative and cultural respect and to take up an independent and cherished place through their integration in the global development.
To this end various activities may contribute, especially:
exchange projects
publicatons
exhibitions
theater
film
cultural encounters
literacy programmes
the preservation and enhancement of Malinese literary and musical traditions
In short, all cultural, educational, cultural and scientific initiatives and events aiming both at short- and long-term effects and having both an individual and collective effusion.
The foundation supports activities in Segou and its environment in Mali. The foundation is a non-profit organization and has no commercial objectives. All finances gained or generated through its activities or otherwise must be re-invested in its current or new projects. Work carried out for the foundation is done on a voluntary basis.Dit is de website van Mali-ka-di, wat zoveel betekent als “Mali is aangenaam” in het Bamanankan, één van de West-Afrikaanse talen die er gesproken worden. Heel vaak wordt de taal ook “Bambara” genoemd, naar de grootste etnische groep die ze spreekt. (Heb je interesse voor de taal? Zie dan elders op deze website).
Mali-ka-di is een Belgische Vereniging Zonder Winstoogmerk, (vzw). Een vzw is een vereniging van mensen die zich inzetten voor een maatschappelijk doel zonder daar zelf voordeel mee te halen. Winst maken met een vzw mag niet. Of: je moet die winst meteen weer gebruiken voor de doelen van de vzw. De mensen die zich dus inzetten voor de doelen van de vzw doen dat om te helpen, om de wereld een beetje leefbaarder te maken, om daar bij te springen op plaatsen waar mensen minder geluk hebben gehad dan wij.
Wat is het doel van Mali-ka-di?
De zelfontplooiing van de inwoners van Mali in creatief en sociaal opzicht.
Hiervoor kunnen verschillende middelen worden ingezet, in het bijzonder vormingsprogramma’s zoals onder meer:
– Uitwisselingsprogramma’s en wederzijdse contacten,
– publikaties,
– tentoonstelllingen,
– scholing, cursussen en opleidingen
– workshops
– congressen en discussies
kortom allerlei culturele, educatieve en wetenschappelijke initiatieven en activiteiten die zowel op korte- als op lange-termijn ontwikkeling op gang brengen, zowel voor individuele en gemeenschappelijke werking.
De v.z.w. heeft zijn zetel in Antwerpen (België) van waaruit de activiteiten in Segou (Mali) mede georganiseerd en ondersteund worden. De werking van de v.z.w. is begonnen in 2011 en beoogt een continuïteit in zijn werking in Segou en omgeving te garanderen, uiteraard samen met en deels ook onder leiding van de plaatselijke bevolking.Mali-ka-di e.V. ist ein eingetragener Verein nach belgischem Recht, mit Sitz in Antwerpen. Der Verein initiiert, unterstützt und begleitet kompetent gemeinnützige Projekte zur Selbsthilfe in Ségou (Republik Mali)
Mali-ka-di e.V. entstand aufgrund der privaten Inititative zweier Afrika begeisterter Menschen, die sich bewusst sind, welch Glück ihnen zu Teil wurde, in einem Teil der Erde geboren worden zu sein, indem sie nicht um ihr Überleben kämpfen mußten, sondern sich frei und erfolgreich verwirklichen konnten. Sie gründeten Mali-ka-di e.V. um Projekte zur Selbsthilfe in Mali zu realisieren, einer der ärmsten Regionen der Welt.
Mali ist arm, aber Mali besitzt eine großartige kulturelle Tradition, die vielerorts in Vergessenheit geraten ist oder dabei ist, verloren zu gehen. Vorallem aber besitzt Mali warmherzige, neugierige und interessierte Menschen, die durch ihre wirtschaftlich fatale Situation von der internationalen Teilhabe an der Welt ausgeschlossen sind. Wir möchten, dass sich die Einwohner Malis vor allem auch in kreativer und kultureller Hinsicht wieder ein Selbstwertgefühl aneignen und durch eine internationale Eingebundenheit in die globalen Entwicklungen in der Welt einen eigenständigen und wertgeschätzten Platz einnehmen können.
Mali-ka-di e.V. fördert Aktivitäten
zur Erhaltung und Förderung von malinesischer Literatur und Musik
Austauschprojekte
Veröffentlichungen
Ausstellungen
Theater
Film
kulturelle Begegnungen,
Alphabetisierungs- und Bildungsprojekte
Kurzum, Mali-ka-di setzt sich für zahlreiche kulturelle, pädagogische, und wissenschaftliche Initiativen und Aktivitäten, -individueller oder kollektiver Art – ein, die als Ziel eine sowohl kurze als auch langfristige positive Auswirkung auf die Entwicklung des Landes haben.
