Auteur: Willie van Peer

Bijscholing leerkrachten!

Bijscholing leerkrachten!

Een heel nieuwe ontwikkeling: Souleymane heeft het initiatief genomen om onze leerkrachten pedagogisch en didactisch bij te scholen. En Mali-ka-di ondersteunt dit project financieel. In het atelier van Souleymane in Ségou worden nu lessen gegeven die door onze leerkrachten gevolgd worden. De inhoud van de lessen valt grotendeels af te leiden uit de teksten op het bord. En die zijn echt wel heel goed: het zijn stuk voor stuk wenken maar vooral ook inzichten waar de gemiddelde Malinese leerkracht nog nooit van gehoord heeft. Maar die wel heel belangrijk zijn voor het welslagen van het onderwijs. Hier het begin van de opleiding, dag 1, op de eerste verdieping van Souleymane’s Centre Soroble: (Als je op de foto’s klikt, worden ze vergroot, en kun je lezen wat op het bord staat). We zien onze leerkrachten hier op de rug bij het begin van de cursus.

2-dag-1-lerarenopleiding-in-soroble-img_1582

Hier de directeur van het Katholiek Onderwijs, die samen met zijn assistent de cursus geeft. Nota bene: de directeur van het Katholiek Onderwijs geeft nascholing aan onze leerkrachten, die allen moslim zijn. Dat zegt weer iets over de wederzijdse tolerantie in Mali. Maar ook dat inzake onderwijs de katholieke scholen veruit superieur zijn aan alles wat de officiële (moslim) scholen te bieden hebben.

3-dag-1-directeur-kathol-onderwijs-img_1585

 

 

 

 

 

 

 

Nog steeds dag 1: over attituden. Mijn goede vriend Paul Wouters, die organisatie-adviseur is, hanteert een theorie van de 3 H’s: Hoofd, Hart, en Hand. Hij zal aangenaam verrast zijn dat hier in Mali zijn theorie ook wordt gebruikt. *lach* Alleen voegen ze hier nog ‘Pieds’ (voeten, dus mobiliteit) aan toe.

4-dag-1-attitude-theorie-img_1587

Dialoog met leerlingen:

5-dag-2-dialoog-met-lln-img_1588

Dialoog: theorie. In drie fasen: (1) de leerkracht presenteert de ‘beelden’ van wie in de dialoog mee doet: de personages, de dieren, de objecten. In een tweede fase leest de leerkracht de dialoog minstens 2 keer in een natuurlijke situatie, waarbij hij met de vinger naar de tekst wijst. In de derde fase wordt de dialoog verklaard: moeilijke woorden en uitdrukkingen, vergelijkingen, mimiek, concrete materialen, enz.

6-dag-2-fase-i-dialoog-theorie-img_1589

 

 

 

 

 

 

 

Dialoog: voorbeeld: ik neem aan dat leerlingen deze dialoog ‘spelen’ waarbij ieder één van de twee rollen inneemt.

7-dag-2-fase-i-dialoog-voorbeeld-img_1591

Oefening met dialoog:

8-dag-2-fase-1-oumou-oefent-dialoog-img_1592

Dialoog van buiten leren. Dit kan op twee manieren gebeuren: door ‘onderdompeling’ en herhaling, waarbij de leerkracht als ‘regisseur’ optreedt en aanwijzingen geeft voor intonatie, ritme, verbindingen. Aan het einde van de oefeningen moeten de leerlingen de dialoog kunnen reconstrueren. Maar het kan ook door ‘dramatisch spel’.

9-dag-3-fase-2-dialoog-van-buiten-leren-img_1595

Leesoefening: zowel stil als hardop, zowel individueel als in groepjes lezen van een ‘phrase clé’ die op een etiquette geschreven is. Aan het einde vervangen leerlingen één woord in de ‘phrase clé’.

10-dag-3-fase-2-leesoefening-img_1596

Dag 4: toepassing schrijven, memoriseren, communiceren. Een eerste oefening bestaat erin, de kinderen te helpen bij de juiste uitspraak, een tweede in het aanleren van structuren die een spontaan taalgebruik vergemakkelijken (eerst van leerkracht —> leerling, daarna van leerling —> leerling) – waarbij het op snelheid aankomt. Een derde oefening gaat over het beantwoorden van vragen.

9-dag-3-fase-2-dialoog-van-buiten-leren-img_1595

 

 

 

 

 

 

Groepswerk:

12-dag-4-fase-3-groepswerk-mg_1598

Dag 5: Letter- en woordontleding:

13-dag-5-fase-3-letter-woordontleding-img_1601

En nogmaals letter- en woordontleding: hier gaat het vooral om de herkenning van lettergrepen en klanken. Bijvoorbeeld: de leerkracht leest woorden, en leerlingen steken hun hand op telkens in een woord de letter “a” voorkomt.

14-dag-5-fase-3-leter-en-woordontleding-img_1602

Dag 6: vrije dialoog. Leerlingen reproduceren een dialoog die de leerkracht heeft voorgedaan. De leerkracht verdeelt de rollen. In een tweede instantie creëren kleine groepjes van leerlingen zelf een dialoog, uitgaande van een bestaande situatie.

15-dag-6-fase-5-vrije-dialoog-img_1603

 

 

 

 

 

 

 

Rondom de tekst: Eerst wordt de tekst in stilte gelezen. Dan volgt controle van het tekst-begrip door vragen. Vervolgens leest de leerkracht de tekst expressief, waarna de leerlingen dit nabootsen. Eindigen met een wedstrijd van de beste lezer.

16-dag-6-fase-6-rond-de-tekst-mg_1604

Opstel schrijven: uitgaande van algemene ideeën en antwoorden op vragen die worden gesteld proberen de leerlingen een ‘discours’ te schrijven. Ze maken eerst een inleiding, gevolgd door de ontwikkeling van het thema en tenslotte een conclusie. Er wordt een voorbeeld-tekst gegeven, “La chasse au lièvre”, die als voorbeeld dienst doet.

17-opstel-maken-img_1615

2de leerjaar: fase 5: lezen en schrijven. Verbetering van het hardop lezen, weer afgesloten met een wedstrijd wie het het beste doet.

18-2de-leerjaar-fase-5-lezen-schrijven-img_1616

1ste en 2de studiejaar: memoriseren. In het 1ste en 2de leerjaar: de leerkracht zegt (niet: leest) de tekst met de gewenste intonatie, gebaren, enz. Vervolgens bespreking van de tekst, gevolgd door hem van buiten te leren en voor te dragen, eerst individueel, daarna in kleine groepjes. Voor het 3de tot 5de leerjaar krijgen de leerlingen de tekst, de leerkracht leest hem voor, lectuur in stilte door de leerlingen, bespreking van de algemene idee van de tekst, daarna verklaring van woorden en uitdrukkingen die men niet begrepen had, afgesloten met de expressieve lectuur van de tekst.

19-1ste-2de-studiejaar-memoriseren-img_1617

 

 

 

 

 

 

 

Uitspraak: presentatie van een echte of vertelde situatie. Leerlingen creëren een ondersteuning bij de situatie: begrip, verduidelijking van het thema, de tekst produceren, het thema verder uitwerken en tenslotte de productie van een mondelinge gestructureerde tekst.

20-uitspraak-img_1618

Dit is waarschijnlijk de 7de dag. De gehele opleiding duurt een maand, maar we hebben verder geen foto’s meer ontvangen. Wellicht is Souleymane sindsdien voor zaken op reis. Van zodra er nieuws is, zullen we dit uiteraard op de website posten.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Oplossing voor transport

Oplossing voor transport

Het transport naar Mali was altijd al een penibel probleem, niet zozeer het transport zelf, als wel het invoeren in het land. Daarbij moeten talloze hindernissen worden overwonnen bij onder meer de douane, die reusachtige invoertarieven hanteert, en natuurlijk ook iets voor zichzelf verlangt….

Nu hebben we een oplossing gevonden: een bevriende Malinees verscheept regelmatig tweedehands auto’s naar Mali per schip: eerst naar Dakar in Senegal en van daar rijdt een chauffeur met de auto’s de resterende 1.000 km naar Ségou in Mali. De mensen ter plekke hebben het grote voordeel dat ze de taal spreken, de geplogenheden kennen, en ze worden niet gezien als wandelende portefeuilles, die wij blanken in de ogen van de plaatselijke bevolking zijn. Ze kunnen daardoor veel makkelijker de grens met Mali oversteken. Hier het vertrek van een eerste zending:

1-foto-bestelwagen-dscf2998-kopie

Maar wat versturen we dan? Daarvoor even nog een andere nieuwe ontwikkeling toelichten:

logo-website

Wereld Missie Hulp heeft ons vijf naaimachines geschonken. Dat is verheugend nieuws, want we willen in het zesde leerjaar (dat in oktober start) de leerlingen een nieuwe praktische vaardigheid bijbrengen: naaien en kleren maken met naaimachines. Die vijf naaimachines zijn nu met de bestelwagen onderweg, maar dat duurt natuurlijk een tijd: ongeveer een kleine week per schip naar Dakar, en dan nog zeker twee dagen over de weg naar Ségou. Het is een fantastische oplossing voor een netelig probleem dat ons veel kopbrekens (en moeite en energie) gekost heeft in het verleden.

Eerder hebben we al andere zaken op deze weg verzonden: een 500 Franse boeken, ons geschonken door de Nederlandse stichting Read to Grow (zie: http://www.readtogrow.eu/nl/index.htm)

logo-read-to-grow

plus een ‘Toolkit’ voor praktische onderwijs Frans, samengesteld door vrijwilligers van Leraars zonder Grenzen (zie: https://www.lzg.be).

lzg-logo-rood

Die materialen zijn nu opgeslagen in Souleymane’s Centre Soroble in Ségou, omdat het dorp thans, in de regentijd, onbereikbaar is. In oktober, wanneer de wegen weer berijdbaar zijn, en de school herbegint, worden ze naar het dorp gebracht, samen met de naaimachines.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

De vooruitgang!

De vooruitgang!

Het is ongelooflijk hoeveel steun we gekregen hebben, zowel van een caritatieve instelling als van een andere v.z.w. en meerdere privé donateurs, waardoor we in staat waren om de nodige materialen aan te schaffen. Inmiddels zijn de herstel werkzaamheden ver gevorderd. Hierbij enkele foto’s die laten zien hoe de schade van de orkaan gerepareerd is. Dat was ook hoog tijd, want inmiddels beginnen de hevige regens van het natte seizoen.

En zo ziet het nieuwe gebouw er nu uit – zelfs (voor het eerst) met deuren en luiken in metaal, die werden gefinancierd door Souleymane, onze vennoot ter plaatse!

IMG_1374

 

IMG_1469

IMG_1488

IMG_1496

Met heel veel dank voor alle steun die we kregen, uiteraard ook in naam van de kinderen en de bewoners van het dorp Fintiguila!

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

De hulpactie is al gestart

De hulpactie is al gestart

Vandaag, zondag (Pinksteren) is al een vrachtwagen met herstelmateriaal richting Fintiguila vertrokken.

12 vrachtwagen met herstelmateriaal IMG_1221

Toevallig had Souleymane hem vorige week al geboekt om met deuren en ramen naar het dorp te rijden. (Tja, de kwaliteit van de foto’s is niet zo heel goed, maar het belangrijkste is natuurlijk, dat de vrachtwagen vertrokken is.)

IMG_1222

 

 

 

 

 

 

 

Nu voegen we er nog behoorlijk wat zakken cement aan toe.

13 cement en golfplaten IMG_1224

Maar ook in het dorp is het overleg meteen gestart: hier de ouderen van het dorp bij een beraadslaging:

14 overleg met de oudsten IMG_1231

En ook met Chaka, onze ‘hoofdonderwijzer’ erbij:

15 ook Chaka op de voorgrond is betrokken IMG_1232

 

 

 

 

 

 

 

Rechts (van Chaka, in zijn wit hemd) al een stapel nieuwe leem-stenen voor de bouw van de school-klassen:

16 nieuwe banco leemstenen in aanmaak IMG_1239

Maar voor de bouw is ook water nodig. Hier de aanvoer ervan:

17 aanvoer waterleiding voor de wederopbouw IMG_1250

Maar het is het einde van het droog seizoen, dus de rivier staat heel laag – niet zo heel erg, want over een goede maand begint het regenseizoen, maar intussen moeten we het wel doen met aanzienlijk minder water, zoals je hier ziet: dit is een bijna uitgedroogde rivierbedding:

18 uitgedroogde rivierbedding IMG_1252

 

 

 

 

 

 

 

De reacties van de mensen ter plaatse zijn uitbundig dankbaar, dat ze hulp krijgen in dit moeilijk moment. Maar er zal ook veel van hen gevraagd worden, want het herop bouwen komt voor een groot deel op henzelf neer. Maar er is een nieuw perspectief, en dat is het belangrijkste.

Een ramp treft ons dorp!

Een ramp treft ons dorp!

Tot op heden konden we steeds positief nieuws over ons project melden. Dat is nu helaas niet het geval. Want eergisteren trof een tornado het dorp. Als dat in een onooglijk stadje in de Verenigde Staten gebeurt, komt het in de krant. Maar natuurlijk niet als het in Afrika gebeurt….

Gelukkig zijn er geen doden of gewonden. (Wel in Kalabougou, het pottenbakkersdorpje aan de Niger, dat door sommigen van jullie ook bezocht is: daar vielen maar liefst acht doden!) Maar de schade in ons dorp is enorm: het in aanbouw zijnde atelier is met de grond gelijk gemaakt. In een vorig bericht (naar onder scrollen) kun je nog zien hoe de muren van het atelier klaar zijn. We wilden net beginnen met de bouw van het dak, maar dit is wat er nog van over blijft:

10 ingestorte muren atelier in opbouw IMG_1218
ingestorte muren atelier in opbouw

 

 

 

 

 

 

 

 

09 ingestorte muren atelier in opbouw IMG_1217

 

 

 

 

 

 

 

Een regelrechte ramp: veel stenen zijn stuk, enkele zijn nog te gebruiken. Maar het wordt een behoorlijk opgave om alles weer op te bouwen. De ontreddering bij de mensen is groot. Vooral bij de kinderen! HUN schooltje! (Op de achtergrond zie je nog het allereerste gebouwtje, voor de eerste en tweede klas, in traditionele leem-architectuur: maar dat staat er nog!) Ook het golfplaten dak van de 3de en 4de klas is grotendeels vernield:

11 ingestort dak v klas 4:5 IMG_1219-1
ingestort dak van de 3de en 4de klas

Maar dat is nog niet alles: meerdere huizen aan de rand van het dorp zijn beschadigd. En vier boten (prauwen) van de vissers zijn ofwel kapot (zie foto’s).

03 kapotte prauwen IMG_1199
Kapotte prauwen

 

 

04 herstel prauwen IMG_1200
herstel prauwen

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

of vermist (gezonken?)

05 gezonken prauwen IMG_1202
ondergelopen prauw: waar zijn de andere?

Tot overmaat van ramp is ook het reservoir van de watertoren weg gewaaid:

02 waterreservoir vh chateau d' eau IMG_1197
het waterreservoir is van de toren neergestort

Om een idee te geven van de ravage, hier 2 foto’s van flinke bomen die als twijgjes zijn afgebroken. Deze is helemaal ontworteld en mee gespoeld met het water van de rivier.

06 omgewaaide bomen IMG_1203

07 afgeknakte reus IMG_1205

 

 

 

 

 

 

 

En natuurlijk is in het dorp heel wat schade aangericht. Hier een totaal verwoest zonnepanneel:

08 weggeblazen zonnepaneel IMG_1213

We hebben met Mali-ka-di meteen financiële steun toegezegd (2.000 Euro is vandaag, 13 mei, al onderweg), maar het is natuurlijk een behoorlijke catastrofe, en het zal heel wat geld en energie kosten om alles weer opnieuw op te bouwen. Het belangrijkst op dit moment is de school, zodat de kinderen weer les krijgen – ze willen zélf niet liever. Dus het dak van de 3de en 4de klas moet gerepareerd worden. Is ook nodig omdat over een kleine 2 maand het regenseizoen begint. En het gebouw dat voor de 5de en 6de klas bedoeld was, moet helemaal opnieuw worden opgetrokken. En ook dát is dringend, zodat ook deze kinderen naar school kunnen. De watertoren moet ook dringend worden gerepareerd, of de moestuintjes van de vrouwen verdrogen.

Op langere termijn hopen we dat het dorp inziet dat het zich beter moet beschermen, dus door meer bomen te planten. Het is namelijk volledig blootgesteld aan wind, in een grote vlakte. En er worden natuurlijk altijd opnieuw bomen gerooid, voor het hout, om te koken. Marie-Jeanne van Tuykom deed ons een goed idee aan de hand om kleine oventjes te laten maken, die tot 50 {e9940e0c02f8d96d21e6f25569fda7b5198e19dfa9031a0585a9ae16fa7c9142} van de energie bij het koken besparen. Ook daar moeten we achteraan.

Vandaar …. met enige schroom, want we doen dit eigenlijk niet graag, en het is ook nog nooit voorgekomen. Maar nu zijn we geneigd om bij jullie te komen bedelen. Zoals bekend krijgt onze v.z.w. niks niemendal subsidies, zodat onze mogelijkheden beperkt zijn. Er zijn nu zovele kosten dat we een beroep op jullie willen doen, als sympathisanten, om te helpen. Je kunt een donatie overmaken op het rekeningnummer:

BE48 5230 8027 2427

van onze Koepelorganisatie Leraars zonder Grenzen. Wel met de vermelding “GIFT MALI-KA-DI”.

Dan krijg je op het einde van het jaar een attest dat je je donatie fiscaal mag aftrekken van de inkomstenbelastingen.

Wie geen (Belgisch) fiscaal attest hoeft, kan ook rechtstreeks op de rekening van Mali-ka-di storten:

BE43 0016 2600 1401.

Maar belangrijk: voel je absoluut niet verplicht! Dit is een verzoek, geen dwangschrift. En we redden het zeker wel. Maar alle hulp is nu op dit moment welkom.

Uitstap van de vijfde klas naar de stad!

Uitstap van de vijfde klas naar de stad!

Een schoolreisje naar een andere stad, het behoort vaak tot wat ook onze kinderen op school doen. Maar voor hen is het iets gewoons. Ze komen immers overal met openbaar vervoer, of worden door hun ouders overal met de auto naartoe gereden. Niet zo onze leerlingen in Fintiguila. Niemand van deze kinderen is ooit uit het dorp geweest. Ja, misschien zijn sommigen wel eens in Samené geweest, het dorp 7 km naar het noorden. Te voet dan wel, door het mulle zand. Maar NIEMAND van hen is ooit in een stad geweest. Je moet je indenken dat deze kinderen zich niet eens kunnen VOORSTELLEN, wat dat is, een stad. Maar op initiatief van Souleymane hebben de leerlingen van de vijfde klas nu een drie-daagse uitstap naar Ségou gemaakt. Met een soort busje zijn ze uit het dorp vertrokken – hier komen ze aan bij Souleymane’s atelier:

blauwe en andere T-shirts als uniform (5)

Daar hebben ze ook gegeten en overnacht.

aankomst - samen eten jongensgroep 2 (3)

Hier de (12) jongens bij het eten:

aankomst - samen eten jongensgroep 1 (2)

En hier de (10) meisjes bij de maaltijd:

aankomst - samen eten meisjesgroep 1 (1)

aankomst - samen eten meisjesgroep 2 (4)

 

 

 

 

 

In het atelier N’Domo, waar Boubacar Doumbia hen kennis laat maken met zijn atelier:

bij N'Domo met Aboubacar Doumbia  (7)

bij N'Domo met Aboubacar Doumbia  (10)

 

 

 

 

De jongens met blauw T-shirt, de meisjes met een wit of zwart.

bij N'Domo met Aboubacar Doumbia  (11)

bij N'Domo met Aboubacar Doumbia (6)

 

 

 

 

 

In volle aandacht en concentratie:

bij N'Domo luisteren nar Aboubacar Doumbia (8)

bij N'Domo met Aboubacar Doumbia (9)

Een bezoek aan een schrijnwerkerij:

centre d' artisanat met de schrijnwerkerij (13)

In het centre d’Artisanat: met Chaka in het groen, hun leraar schrijnwerkerij die elke week een dag les komt geven in het dorp:

centre d' artisanat met schrijnwerkerij (12)

 

 

 

 

 

centre d' artisanat met schrijnwerkerij (14)

Nog in het Centre d’Artisanat: een vrouw met spintol:

centre d' artisanat met spinnende vrouw  (15)

Andere vrouwen zijn aan het  tapijtknopen:

centre d' artisanat met tapijtknopende vrouw  (16)

 

 

 

 

 

centre d' artisanat met tapijtknopende vrouw (17)

Introductie in de metaalverwerking:

centre d' artisanat metaalverwerking deur (18)

met de constructie van metalen deuren en ramen:

centre d' artisanat metaalverwerking venster (19)

 

 

 

 

 

Vlechten van metaaldraad – hoog nodig in het dorp om de moestuintjes af te schermen tegen de geiten en schapen:

centre d' artisanat omheining in metaal (20)

En nu een  andere schrijnwerkerij:

centre d' artisanat schrijnwerkerij  in de praktijk (21)

 

 

 

 

centre d' artisanat schrijnwerkerij in de praktijk (22)

centre d' artisanat schrijnwerkerij in de praktijk (23)

 

 

 

 

 

En team-building:

centre d' artisanat schrijnwerkerij teambuilding! (24)

Wát een foto! Allemaal lachende gezichten. Toen we vijf jaar geleden met het werk in het dorp begonnen, lachten de kinderen nauwelijks. Er WAS ook niets om te lachen. Wat een hemelsbreed verschil, na zo’n ongelooflijk korte tijd!

Onderweg langs de antiquair:

onderweg lanfs de antiquair (33)

onderweg langs de antiquair  (32)

onderweg langs de antiquair (34)

 

 

 

 

onderweg langs de antiquair (35)

Naast het Centre Soroble van Souleymane:

onderweg naast centre Soroble  (36)

Op bezoek bij Monique Teggelove, en haar bureau “Papillon reizen” in Ségou, die onze school ook daadwerkelijk steunt:

op wandel bij Monique - papillonreizen (25)

Op wandel in de buurt van de Niger:

op wandel in de buurt vd Niger en de markt (28)

 

 

 

 

Bij de pottenbakkers langs de Niger:

op wandel langs de Niger - bij de pottenbakkersvrouwen (27)

Aan de oever van de Niger: Souleymane (in lichtblauw hemd) geeft uitleg. Op de voorgrond onze twee Chaka’s: de timmerman in ’t groen, de meester in het oranje:

op wandel langs de Niger (26)

De markt in Segou verkennen onder leiding van Chaka:

op wandel langs de Niger en de markt  (31)

en klimmen op het standbeeld van Echinard, de Franse generaal die eind 19de eeuw Ségou veroverde.

op wandel langs de Niger monument van Louis Archniard  gesprek met ... (29)

En notities nemen van wat er op zijn standbeeld staat.:

studie bij monument Louis Archinard (30)

Het voetbalstadium (dat wij zelf nog nooit gezien hebben….):

stadion - hippodroom van Segou (37)

stadion - hippodroom van Segou (38)

Belangrijk voor het historisch besef: bezoek aan Ségou-koro, de oude stad, waar begin van die 18de eeuw het Bambara koninkrijk in Ségou gesticht werd

visite - het paleis van Segoukoro (41)

 

 

 

 

Hier bij het graf van Biton Coulibaly (1689-1755), de stichter van het Bambara koninkrijk:

visite aan graf vd stichter vh oude rijk  (40)

De leerkrachten, Oumou en Chaka, bij de overste (een nazaat van de toenmalige koning)  van Ségou-koro;

visite aan de afstammeling vd oude koning in Segoukoro (39)Naar het einde van het bezoek: verzameling aan de Niger. Op de achtergrond Chaka in gesprek met Monique (van Papillon Reizen in Ségou), die ook vele foto’s genomen heeft.

x terug gaan doet pijn

Terug gaan doet pijn.

x terug gaan is moeilijk

 

Terugkijken, vóór het vertrek terug naar Fintiguila, nog een groepsfoto op de binnenkoer van het CentreSoroble van Souleymane:

 

En nog even voor de Niger:

x terug voor vertrek naar naar Fintiguila

En als allerlaatste, nog een afscheidsfoto vóór het atelier van Souleymane:

 

x terug voor vertrek naar naar Fintiguila voor het Centre Soroble

 

 

Wat er in de hoofden en harten van deze kinderen de voorbije 3 dagen gebeurd is, valt waarschijnlijk met geen woorden te beschrijven!

Het Centre Songhäi in Benin

Het Centre Songhäi in Benin

Eerder al volgden een aantal volwassenen een cursus ‘composteren’ in Bamako, maar in de praktijk bleef dit beperkt tot zeer kleinschalige toepassingen. Dat moet nu verbeteren, met de ervaring die twee dorpelingen (samen met Souleymane) hebben opgedaan in Porto Novo, Benin. Daar bestaat al sinds 20 jaar het Centre Songhaï  (genoemd naar het rijk van de Songhaï in het noorden van Mali in de 15de en 16de eeuw), geënt op het project De blauwe economie van Gunther Pauli, een Vlaamse ingenieur die met zijn projecten wereldfaam heeft verworven. De kern van de werking daar is: uitgaan van wat je ter plekke hebt, en daar gebruik van maken om je economie op dreef te laten komen.

Hier enkele websites met meer informatie over het centrum, zijn doelen en zijn werkwijze:

http://www.songhai.org/index.php/fr/

http://www.lemonde.fr/afrique/article/2015/10/08/benin-songhai-l-ecole-des-fermiers-entrepreneurs-fait-des-emules_4784990_3212.html

Een van de belangrijkste uitgangspunten van het centrum is het gebruik van PLAATSELIJKE grondstoffen en voorraden. Een voorbeeld: waaraan is Afrika héél rijk? Aan vliegen! Miljarden vliegen vallen de mensen  in Afrika lastig, ze verspreiden tropische ziekten, en zijn natuurlijk ook vervelend. Maar … ze leggen eitjes en daaruit komen larven. En die larven zijn uitstekend voedsel voor kippen en voor vissen: dus als je ergens een kadaver legt, en de vliegen erbij kunt lokken, heb je binnenkort GRATIS genoeg larven om een kippenkwekerij of een visvijver te runnen. Het kost niets, de vliegen produceren het voedsel voor je kippen en vissen. Het is dit soort projecten dat ze in het Centre Songhaï in Porto Novo in Benin uitwerken. Twee mannen uit het dorp zijn samen met Souleymane naar Benin gereisd: zo’n 1.600 km (over Afrikaanse wegen!) om er met het met het centrum kennis te maken. Hier zijn Noumouké Coulibaly en Drissa Djirė bij hun aankomst: 01 aankomst IMG_0855

IMG_0859

 

 

 

 

 

 

 

IMG_0861

IMG_0870

 

 

 

 

 

 

 

IMG_0871

 

Het is de bedoeling van Mali-ka-di, dat tijdens de zomermaanden, tijdens de schoolvakantie, twee leerkrachten een intensieve training in het Centre Songhaï gaan volgen, zodat ze de voedselproductie in het dorp aanzienlijk kunnen verhogen, wellicht er ook een commerciële uitlaat mee verbinden. We moeten wel leerkrachten sturen, want de instructietaal Frans is: Afrika, met zijn 3.500 talen, moet noodgedwongen zulke Europese ex-koloniaaltalen gebruiken om in het eigen continent te kunnen communiceren. En niemand in het dorp kent Frans. De leerkrachten kunnen dan daarna de mensen in het dorp inwijden in wat ze in Benin geleerd hebben.

IMG_0873

IMG_0878

 

 

 

 

 

 

 

Ligging, atelier en breien!

Ligging, atelier en breien!

De tentoonstelling met evenementen in De Warande in Turnhout liggen alweer meerdere maanden achter ons, maar intussen hebben we (vooral de mensen ter plekke) niet stil gezeten. Maar we tonen eerst een gedetailleerde stafkaart van de omgeving van ons dorp:

1952 - omgeving Finntiguila met bol

Zoals te zien is, ligt het dorp, Fintiguila, aan de rivier de Bani, die in Mopti in de Niger uitmondt. Het rode puntje is het dorp. Het dichtst bij zijnde dorp richting Ségou is Samené. Van daar is geen ordentelijke weg meer naar ons dorp, maar moet je met de jeep tussen de struiken laveren om er te komen. Tenminste: in het droge seizoen: van juli tot september (de regentijd) is het dorp zo goed als afgesneden van de buitenwereld. Ook met een 4×4 kom je er dan niet meer, omdat alles overstroomd is.

De kaart (nummer 110) maakt deel uit van een verzameling topografische kaarten uit 1952 (dus wel enigszins gedateerd). Zie verder onder: http://jemecasseausoleil.blogspot.be/2013/04/cartes-du-mali.html.

Een belangrijke nieuwe ontwikkeling is de bouw van een atelier voor de school: een plaats waar de praktijklessen kunnen plaatshebben, en waar voldoende ruimte is om de materialen voor de schrijnwerkerij, het hout, enz. veilig op te slaan, ook in het regenseizoen. Vorig jaar heeft Souleymane samen met de mannen van het dorp zo’n 6.000 stenen aangemaakt, dit keer echter in ‘banco stabilisé’: dat zijn niet de gebruikelijke stenen in leem, maar mechanisch geperste stenen, zodat ze beter bestand zijn, zowel tegen de regens alsook tegen de droogte. Het gaat om 2 klasjes van elk 11 x 6 meter plus 22 meter ‘veranda’, of 180 vierkante meter in het totaal.

00 atelier in opbouw - gemetste muren tussen betonstructuur14  00 atelier in opbouw - gemetste muren tussen betonstructuur15

00 atelier in opbouw - stenen in stabilisé

00 atelier in opbouw - verhoogde vloer

En alles onder de Malinese vlag!

 

 

00 Malinese vlag voor atelier in opbouw 1101 atelier in opbouw - 06.02

02 atelier in opbouw - 06.02-1

Met een galerie vooraan – om de zon buiten te houden:

03 atelier in opbouw met 1ste & 2de klas achtergrond -2

 

03 atelier in opbouw met galerij pleinzijde - 1

03 atelier in opbouw met galerij pleinzijde -1

Maar er is meer. Vanaf de derde klas leren de leerlingen nu schrijnwerkerij. Eerst nog eenvoudig, in bamboe, maar vanaf de 4de klas ook het échte werk: leren meten, passen, zagen, timmeren, etc. En in de 5de klas gaat dit leren nog verder. Intussen volgen de 4de en 5de klas ook breien en haken (en zoals altijd álle leerlingen, dus jongens én meisjes!) Elisabeth komt één dag in de week de leerlingen leren breien. In de winter, wanneer het niet zo warm is, is het handig om zelf wollen kleding te breien. Een breiles in de 5de klas:

03 breiles klas 5 in 3de & 4de klas

En hier de leerkracht, Elisabeth:

04 breiles door Elizabeth

Verder hebben we een nieuwe leerkracht voor het N’Go schrift aangeworven:

04 n'goles door nieuwe jonge leraar n'go in 1ste klas

Hij moet het werk van Daouda verlichten, die er met elk bijkomend jaar natuurlijk meer uren bij kreeg. Hier in de 4de klas.

04 n'goles door nieuwe leraar n'go

En hier een foto van onze charismatische Chaka met de jongsten:

05 Chaka met de jongsten - 06.02

 

 

 

 

 

 

 

En er is inmiddels ook een heus voetbalploegje ontstaan, enkele jaren geleden nog ondenkbaar:

06 voetbal team voor het atelier in opbouw

Midden in Mali: eerste impressies

Midden in Mali: eerste impressies

Op 11 november ging de tentoonstelling “Midden in Mali” onder grote belangstelling open. De directeur van Cultuurhuis De Warande, Staf Pelckmans, opende met een toespraak over het belang van culturele contacten over de grenzen van de continenten heen. Iets waarvoor De Warande staat. Hieronder volgen enkele foto’s van de hand van Bart Moereman (als je op de foto klikt, krijg je hem in groot formaat te zien):

open alle leeftijden DW3B0220 kopie

Een video van deze toespraak is te vinden op:

Daarna gaf Dr. Anja Veirman (Lucas School of Arts, Gent) een korte toelichting bij het eigene van texiel dat in Mali bogolanfini heet, en dat met de modder uit de rivier wordt beschilderd. Wanneer men vervolgens zo’n doek in de zon laat drogen, fixeert het zonnelicht het aangebrachte patroon. Vooreerst wordt echter een plantaardig bewijsmiddel (extract van de bladeren van de n’galema boom) aangebracht. Bovendien wordt dit hele proces (beitsmiddel, modder, wassen, drogen in de zon) meerdere keren herhaald, soms to tien maal toe.

open inleiding Anja Veirman DW3B0225 kopie

 

 

 

Volgende foto’s geven een impressie van de echte opening en de bezoekers tussen de stoffen van de expositie:

recep alle kleuren DW3B0142 kopie

 

 

 

 

tent dl 2 eigent bogolans interieur text DW3B0376 kopie

tent dl 4 foto's Seb Schut DW3B0395 kopie

 

 

 

open gastvrouw en Souleymane DW3B0288 kopie

tent dl 3 install Fofana DW3B0382 kopie 2

Een film-impressie is te vinden op: https://www.youtube.com/watch?v=okfQySJgfxo

En hier nog enkele mooie stukken uit de tentoonstelling. Op de voorgrond meerdere basilanfini (beschilderde doeken met plantaardige verf, zonder gebruikmaking van modder) van Boubacar Doumbia, met op de achtergrond bogolan stoffen van Souleymane Coulibaly:

basilanfini voorgr Souleym - bogolanfini achtergr Doumbia

En hier een doek van het (uitgestorven) Tellem volk, gevonden in de holen van de falaise van Biandagara, in het Dogon gebied. (In bruikleen van het Volkenkundig Museum in Leiden.) Het doek is ongeveer 1.000 jaar oud.

Tellem doek in museumdoos Leiden  DSCF1629

 

 

 

 

 

Naast dit antieke stuk toont de expositie ook modern interieur design. Hier “Farou” (Het huwelijk) van Souleymane Coulibaly:

'Farou' of het huwelijk van Souleymane C.

De avond werd afgesloten met een denderend concert door de beroemde Malinese zanger Salif Keita.

Op zondag 15 november werd het publiek getrakteerd op een Malinese middag. Jan Jansen (Universiteit Leiden) hield een informatief en onderhoudend betoog over het Malinese verhaal Sunjata (14de eeuw). (De volgende foto’s zijn van de hand van Peter Gevers).

jan Jansen in actie DSC_0976_web

Daarna had een ‘canapé causerie’ plaats onder leiding van Kris Smet, die de kunstenaars interviewde over hun kunst:

Kris Smet - gasten - Mimi met bogolan DSC_0993_web

 

 

 

Nadien was er een Afrikaanse verbroedering /-verzustering (met Malinese couscous en kip). Hier de antropologen Anja Veirman en Jan Jansen:

sprekers-anthropologen Anja Veirman & Jan Jansen 2014-11-15 07.01.18

Boubacar Doumbia met zijn gastgezin in Turnhout: Laurens en Michele:

Aboubakar & gast gezin Laurens & Michèle 2014-11-15 07.03.12

 

 

 

 

 

Aboubakar Fofane en ontwerpster Lenneke Langenhuijsen (Amsterdam):

A*damse designer Lenneke Langenhuijsen & Fofana 2014-11-15 07.01.23

En een bont gezelschap van Mali-liefhebbers (Frans Marc, Renée en Annemie Delaruelle, actrice Aminata Dembe, Marguerite Walraevens en Youssouf Silla, Toon en Ann Depourq):

René & Annemie - Kanaga, Aminata pleegd Toon & Ann De Pourcq  2014-11-15 07.00.15

 

 

 

 

 

Paul Wouters met Souleymane Coulibaly en Boubacar Doumbia:

Paul Wouters ts Coulibaly & Doumbia 2014-11-12 04.17.54

Maar ook de praktijk stond op het programma. Ieder van de drie kunstenaars gaf voor geïnteresseerden een workshop, hier foto’s van het schilderen met modder:

bogolan wsh studenten St. Lucas Gent & andere volw 2014-11-13 03.08.12

 

 

 

 

 

En werken aan bogolans o.l.v. Boubacar Doumbia:

bogolan wsh studenten St. Lucas Gent - Doumbia Raymonde tolkt 2014-11-13 00.56.36

Van Doumbia’s workshop zijn op Youtube ook twee video’s te vinden: https://www.youtube.com/watch?v=ywYObUolWwQ&feature=youtu.be

en ook:

En hier het resultaat van de deelnemers die met Souleymane Coulibaly gewerkt hadden:

bogolan wsh studenten St. Lucas Gent & acad. Mol met Souleymane 2014-11-13 04.59.36

En de video ervan: https://www.youtube.com/watch?v=FqATylTGcNs&feature=youtu.be

en:

En het kleuren met natuurlijke indigo werd uiteraard begeleid door Abubakar Fofana. Hier het spoelen van de stoffen:

uitspoelen 2014-11-22 02.42.29 kopie

Maar de deelnemers dienden ook hun handen blauw te maken:

blue fingers, blue textile woll & blue skirt 2014-11-22 02.22.23 kopie

 

 

 

 

 

 

Filmpjes op Youtube

Filmpjes op Youtube

Hieronder vind je een lijst van filmpjes die tijdens ons recent bezoek aan Mali werden gemaakt, vooral drie in het atelier N’Domo, waar bogolan stoffen gemaakt worden, en vijf in het dorp Fintiguila, waar we ons project doorvoeren. Daarna volgen er nog 3 korte filmpjes van het schoolfeest in juni van dit jaar.

N’Domo people at work:

https://www.youtube.com/watch?v=0mnF3iTfe00&feature=youtu.be

N’Domo preparing the mud:

https://www.youtube.com/watch?v=TsJaGMZU1AY&feature=youtu.be

N’Domo Doumbia explains:

https://www.youtube.com/watch?v=AeoR9Miw89o&feature=youtu.be

Fintiguila. In the courtyard:

https://www.youtube.com/watch?v=skmQo4mJ4GA&feature=youtu.be

Fintiguila Arabic singing:

https://www.youtube.com/watch?v=HbTeWVuId0Y

Fintiguila 3rd grade arithmetic:

https://www.youtube.com/watch?v=iCv938gHsGM&feature=youtu.be

Fintiguila 4th Grade N’Go:

https://www.youtube.com/watch?v=DZNszVxquHQ&feature=youtu.be

Fintiguila 5th Grade Measurements:

https://www.youtube.com/watch?v=96hWMMnfUIU&feature=youtu.be

Fintiguila: children perform a little sketch on Ebola:

https://www.youtube.com/watch?v=uEfy5m5B-Io&feature=youtu.be

Fintiguila: Chaka ‘interviews’ children:

https://www.youtube.com/watch?v=AqMwmaFdG5E&feature=youtu.be

Fintiguila: Zich voorstellen:

https://www.youtube.com/watch?v=l0JpuoN8Xe0&feature=youtu.be