De praktijkleraar bamboe
Het is één van de belangrijke doelen van ons project: de leerlingen niet slechts te leren lezen, schrijven, rekenen en Frans, maar ook praktische vaardigheden bij te brengen, waardoor ze binnenkort ook aan de slag kunnen om in hun levensonderhoud te voorzien. Dat is voor henzelf belangrijk, maar ook voor het land: er is in Mali een schrijnend tekort aan vakmensen, zelfs voor de meest elementaire zaken als loodgieterij, elektriciteit of schilderwerk. Om van een beetje alledaagse boekhouding of nog maar te zwijgen. Dat gebrek aan vakmensen komt ook door het schoolsysteem, dat Mali van de Fransen heeft overgenomen. Dat systeem is uitermate ’theoretisch’. Zo vonden we bij onze zoektocht naar praktijkleraars wel degelijk mensen die dit op hun diploma hadden staan. bijvoorbeeld ‘praktijk elektriciteit’. Wat dit in de ‘praktijk’ betekent, is dat zo iemand in staat is uit te leggen hoe elektriciteit werkt, zonder echter een gesprongen zekering te kunnen repareren. Dat speelt niet slechts op het niveau van de school. Zelfs aan de universiteit worden jonge mensen nauwelijks voor praktische taken opgeleid. Als ze zo iets al kunnen, dan is het vaak ondanks de school, en ondanks de universiteit: die instellingen specialiseren zich in het uit het hoofd leren. Uiteraard on-kritisch. Je kunt je voorstellen dat als je geen mensen hebt die iets kunnen maken of repareren, dat dan een samenleving behoorlijk in de soep loopt. En dat valt dan ook dagelijks op alle niveaus vast te stellen. Je kunt alleen maar bewondering hebben voor het feit dat uiteindelijk alles toch nog een beetje draait, dank zij de creativiteit van de Malinezen.
Daarom willen we van ons schooltje GEEN Frans lyceum maken, maar een directe voorbereiding op wat men met het geleerde in de maatschappij kan doen. We zochten (en zoeken) dus naar praktijk-leerkrachten die onze kinderen échte praktische vaardigheden kunnen bijbrengen. En dank zijn Souleymane hebben we er alvast één gevonden: iemand die een dag per week naar het dorp reist, om daar de kinderen de vaardigheden bijbrengt om eenvoudig meubilair uit bamboe te maken.
Hij spreekt geen Frans, vandaar dat de vaste leerkracht hem zal bijstaan, zodat de kinderen het vak in twee talen leren en kunnen uitoefenen.
Uiteraard is dit niet voldoende, binnenkort komen andere zaken aan bod, zoals: hoe dieren te verzorgen, hoe optimaal gebruik te maken van water in de irrigatie van groentetuinen, hoe brood te bakken, enz. Met andere woorden: non scholae, sed vitae, om Seneca’s beroemde uitspraak maar eens op zijn kop te zetten: niet voor de school leren, maar voor het leven!
