Bezoek aan Touana (30/12/2018)

Om 07.30 u vertrekken we in twee auto’s: Laurens en Youssouf in een taxi, uiteraard een oude Mercedes (alle andere autootjes redden het niet op de piste), Marguerite, Mimi, Souleymane en Willie in de jeep. Het is een hele trek, want we moeten eerst een 30 km over het asfalt richting Bamako, daarna begint de piste, die ondanks de zware regenval van het seizoen in redelijk goede staat is. Toch zijn we pas om 10.30 u. in het dorp, waar we worden opgewacht door een van de (drie) dorpshoofden. (Het dorp – van ongeveer 1.200 mensen – bestaat namelijk uit drie etnische groepen: Bambara, Bozo en Somono.) En zoals diplomaten bij een audiëntie worden we eerst in een ‘anti-chambre’ voorbereid op de échte ontvangst…

Daarna gaat het naar de vergaderruimte, een open plek met een afdak tegen de zon in het midden van het dorp. Enkele ouderen zijn al aanwezig en de vrouwen zitten op 20 meter van ons op rijen stoelen.

Niet alle dorpshoofden zijn al aanwezig, daarom gaan we even naar Safiatou, onze verpleegkundige, die in het gebouwtje daarnaast bezig is met haar consultatie.

En ze zal hier de hele dag zitten, en morgen ook nog, want het gebouwtje zit propvol met moeders met baby’s en kinderen, heel veel met hoge koorts, veel malaria. Mimi trekt ook handschoenen aan en assisteert

Na een uurtje gaan we terug naar de vergadering, waar Marguerite de traditionele cola-noten overhandigt aan het oudste dorpshoofd.

Daarna beginnen de toespraken over en weer. Het volgende filmpje is de toespraak van Souleymane, ze is wel in het Bamanan, maar het filmpje geeft wel een goede indruk van het gebeuren en de sfeer.

Daarna is er de toespraak van het dorpshoofd aan ons. Het dorpshoofd bedankt voor de samenwerking en onze steun aan Touana. Maar beter dan een samenvatting kun je hier de toespraak zelf bekijken, want aan het einde zorgt Youssouf voor een Nederlandse vertaling.

Daarna gaat het naar de tuinen. Vooral om de omheining te gaan bezichtigen: die is voor 1/3 betaald door de vrouwen, 1/3 door de stichting van Souleymane, onze partner, en 1/3 door Mali-ka-di. We streven zulke samenwerking na, waarbij de bewoners zelf ook een ernstige bijdrage leveren. Concreet heeft elke vrouw gedurende vier maanden 2.500 CFA gespaard, omgerekend zo’n 3,5 Euro. Dat lijkt weinig, maar we kunnen onze lezers en sympathisanten verzekeren dat dit voor vrouwen in een dorp hier een aanzienlijke som betekent. Zo’n bedrag opzij zetten kan niet in één keer, vraagt dus een behoorlijke discipline om maandenlang kleine bedragen te sparen. En dat bedrag niet uit te geven, is voor mensen die aan de rand van het bestaan leven, geen eenvoudige zaak.

De vergadering verandert dus meteen in een lange processie naar de moestuinen, die buiten het dorp liggen, op een wat hoger gelegen plek, zodat ze in het regenseizoen – wanneer de rivier gigantisch aanzwelt, niet kunnen overstromen. We wandelen zo’n 20 minuten, samen met een bonte schare vrouwen en kinderen. Op de achtergrond zien we Laurens druk in gesprek.

En vooral Mimi en Souleymane, eveneens druk in gesprek, ondanks de hitte en de wind.

Er is veel geharkt in de tuintjes, om alles klaar te maken voor gebruik. Maar de percelen zijn nog niet verdeeld. Souleymane licht toe dat is overeengekomen dat elke vrouw een perceel van 9 x 9 meter ontvangt – voldoende groot, zodat een gemiddeld gezin in tijden van droogte of te kleine gierstoogst, kan overleven van de opbrengst van zo’n moestuintje. De volledige tuin is 2 ha groot. Het resterende probleem is … natuurlijk, water! Souleymane plant een waterput, maar op dit moment is die er nog niet. Plannen voor de nabije toekomst dus. Ook hier volgt weer een speech van Souleymane, afgewisseld met de toespraak van één van de vrouwen, aan het eind weer vertaald naar het Nederlands door Youssouf. Souleymane zegt dat we waarschijnlijk tot 100 meter zullen moeten boren, en dat hij dat zal doen, maar dat hij dan wel verwacht om elke keer lekker eten uit de tuinen te krijgen als hij op bezoek komt. Waarop hartelijk gelachten wordt. Zoals je kunt zien, is de sfeer heel ontspannen en hartelijk.

Daarna bezoeken we het nieuwe schoolgebouw, dat tijdens de voorbije maanden is begonnen. Het is nog niet helemaal af, maar de planning is dat in februari de kinderen naar school kunnen. Twee klassen zijn vrijwel klaar, het dak is voor een deel klaar – de golfplaten, maar daaronder moet nog een tweede laag van bamboe komen.

De ruimte binnen is in ieder geval groot genoeg, wat nodig zal zijn, want er zijn 350 kinderen in dit dorp. Het dorp zelf is twee keer zo groot als Fintiguila, het dorp waar we begonnen zijn. Hier wonen zo’n 1.200 mensen.

In vergelijking met het oude schoolgebouwtje (dat we voorlopig verder zullen gebruiken) is dit in ieder geval een geweldige vooruitgang, zoals je ziet.

En Mimi krijgt er een vriendin bij: een jonge vrouw komt naar haar toe en zegt dat ze vriendin met haar wil worden, waarvan natuurlijk foto’s moeten worden genomen!

Tijd voor de lunch! We zakken af naar een bos van eucalyptusbomen, waar ook een waterpomp staat (gift van … Saoudi-Arabië, je ziet ze hier overal. Al gauw krijgen we gezelschap van dorpelingen op brommers. Met een fiets worden matten aangevoerd. En we eten 5 broden en sardinedoosjes met telkens 2 vissen, maar ze worden niet vermenigvuldigd. Inmiddels zijn we met z’n 15-en, waaronder 2 mannen uit het dorp Boulitoumou, waar we overmorgen naartoe gaan: het typeert de betrokkenheid en motivatie van de mensen om aan hun ontwikkeling te werken.

Terug naar het dorp krijgen de ladies een aanbod om per brommer vervoerd te worden, wat ze niet afslaan.

Voor we afscheid nemen, hebben we nog twee kleine geschenken voor het dorp, in de eerste plaats een BEKER!

Bedoeld is die voor de klas die een opgave van een bepaalde week het beste vervuld: de klas het properst hebben gemaakt, het grootste aantal weggegooide batterijen verzamelt, enz. Tenminste, zo bedoelen we de beker, niet voor voetbal. Of het werkt, moeten we nog zien… We geven de trofee voorlopig ook aan een meisje dat er toevallig bij staat. Haar overkomt iets waarvan ze niet weet wat ze moet denken, maar ze is prachtig.

En dan hebben we nog een tas met prentenboeken. Wat er dan gebeurt, is werkelijk verbluffend: de kinderen stormen af op de man die de boekjes op zijn knieën heeft.

Het is duidelijk dat deze kinderen nog nooit een prentenboek gezien hebben! Ze dringen om hem heen en zijn duidelijk razend geïnteresseerd, zelfs als het over een beer gaat, een dier dat ze niet kennen.

Dit is duidelijk het begin van een relatie met boeken!

En dan, onvermijdelijk, moeten we afscheid nemen, en dat kan moeilijk hartelijker zijn dan hier!